FYRSTI HLUTI
HARRÝ MORGAN Vor 1. kafli
Þú veist hvernig það er þarna í Havana snemma á morgnana þegar
útigangsræflarnir liggja enn sofandi undir húsveggjum, jafnvel áður
en nokkuð er farið að sjást til vagnanna sem keyra út ísinn á
krárnar. Hvað um það, við komum sem leið lá yfir torgið frá dokkinni
til að fá okkur kaffi á San Fransiskó perlunni og aðeins einn
betlari var vaknaður á torginu og var að fá sér að drekka úr
lindarbrunninum. En þegar við setjumst inn á skálann þá bíða þessir
þrír þeirra þar eftir okkur.
Við settumst og einn þeirra kom yfir.
„Nú, jæja?“ sagði hann.
„Ég get það ekki,“ sagði ég við hann. „Ég hefði
ekkert á móti því að gera ykkur greiða. En ég sagði ykkur það í
gærkveldi að ég gæti það ekki.“
„Þú setur upp það sem þú vilt.“
„Það er ekki málið. Ég einfaldlega get það ekki.“
Hinir tveir voru komnir yfir og stóðu þarna daprir á
svip. Þetta voru snotrustu piltar allt í lagi og ég hefði gjarnan
viljað gera þeim þennan greiða.
„Þúsund fyrir manninn,“ sagði sá þeirra sem var lipur
í enskunni.
„Ekki ergja mig,“ sagði ég við hann. „Ég segi ykkur
satt, ég get það ekki.“
„Seinna, þegar hlutirnir verða ekki þeir sömu og nú,
gæti það komið sér vel fyrir þig.“
„Ég veit það. Ég er allur á ykkar bandi. En ég get
það ekki.“
„Af hverju ekki?“
„Báturinn er mitt lifibrauð. Missi ég hann hef ég
ekkert til að lifa á.“
„Þú getur keypt þér annan bát fyrir peningana.“
„Ekki í steininum.“
Þeir hljóta að hafa haldið að nóg væri að að þrefa
dálítið við mig til að ég gæfi mig því þeir hættu ekki.
„Þetta mundu gera þrjú þúsund dali og þig mundi muna
um minna síðarmeir. Ástandið á eftir að breytast, eins og þú veist.“
„Heyrið mig,“ sagði ég, „Ég læt mig einu gilda hver
er forseti hér. En yfir til Ríkjanna flyt ég ekki neitt sem getur
talað.“
„Meinarðu að við mundum kjafta?“ sagði einn þeirra
sem hingað til hafði þagað. Hann var hvekktur.
„Ég sagði sem getur talað.“
„Heldurðu að við séum lenguas largas?“
„Nei.“
„Veistu hvað lengua larga er?“
„Já. Tungulangur.“
„Veistu hvernig við meðhöndlum slíka?“
„Ekki þráast þetta,“ sagði ég. „Þið gerðuð mér
tilboð. Ég hét ykkur engu.“
„Haltu þér saman, Panchó,“ sagði sá við þann hvekkta
sem fyrst hafði haft orð fyrir þeim.
„Hann sagði að við mundum kjafta,“ sagði Panchó.
„Heyrið mig,“ sagði ég. „Ég sagðist ekki mundu flytja
neitt sem getur talað. Ekki talar sekkur af brennivíni. Ekki tala
tágakútar. Ýmislegt fleira getur ekki talað neitt. En menn geta
það.“
„Líka kínverskir?“ sagði Panchó af dáindis
dáruskap.
„Þeir geta talað en ekki skil ég neitt sem þeir
segja.“ sagði ég við hann.
„Svo þú situr við þinn keip?“
„Ég sagði ykkur það í gærkveldi. Ég get það ekki.“
„En þú kjaftar ekki?“ sagði Panchó.
Einfaldlega skilningsleysi hans hafði hleypt í hann
illu blóði. Og ekki síður vonbrigði hans, hugsa ég. Ég virti hann
ekki einu sinni svars.
„Þú ert ekki lengua larga, er það?“ spurði hann af
sama dáruskapnum.
„Það held ég varla.“
„Hvað áttu við? Hefurðu í hótunum?“
„Heyrðu mig,“ sagði ég við hann. „Vertu ekki með
þetta steigurlæti svo snemma dags. Ég efa það ekki að þú hefur
skorið þá býsna marga á háls. En ég hef ekki einu sinni fengið að
drekka kaffið mitt enn þá.“
„Svo þú heldur að ég skeri fólk á háls?“
„Nei,“ sagði ég. „Og mér er fjandans sama. Geturðu
ekki átt í viðskiptum án þess að verða illur við?“
„Mér er illt í skapi núna,“ sagði hann. „Ég gæti
drepið þig.“
„Æ, fjárinn hafi það,“ sagði ég við hann. „Talaðu
minna.“
„Komdu nú, Panchó,“ sagði sá sem fyrstur hafði tekið
til máls. Síðan við mig: „Mér þykir þetta mjög miður. Vildi þú gætir
tekið okkur.“
„Mér þykir ekki síður fyrir því. En ég get það ekki.“
Þeir þrír héldu í átt til dyranna og ég fylgdist með
þeim fara. Þetta voru ekki ósnotrir ungir fírar, velklæddir; enginn
þeirra með hatt og litu út fyrir að eiga firn af seðlum. Það vantaði
allavega ekki að þeir töluðu ósköpin öll um peninga og töluðu
þesslags ensku sem er ríkra Kúbana háttur.
Tveir þeirra litu helst út fyrir að vera bræður, og
sá þriðji, Panchó, var lítið eitt hávaxnari, en samskonar drengur á
að líta. Þú veist, grannur, velklæddur, hárið gljáborið. Mér virtist
hann ekki svo lítilmótlegur sem ætla mátti af tali hans. En ég sá að
hann var ansi óstyrkur á taugum.
Sem þeir sneru til hægri út um dyrnar veitti ég
athygli lokuðum bíl sem kom þvert yfir torgið í átt til þeirra.
Fyrst fór rúða og kúlan small í uppstilltum flöskunum á barhillunum
á veggnum hægra megin. Ég hlýddi á byssuna gelta og bob, bob, bob,
flöskur splundruðust eftir endilöngum vegg.
Ég stökk á bak við barborðið vinstra megin og gat
fylgst með yfir borðbrúnina. Bíllinn hafði numið staðar og tveir
náungar hnipruðu sig á bak við hann. Annar þeirra hélt á Thompson
byssu en hinn mundaði sjálfvirkri, framanafsagaðri haglabyssu. Sá
með Thompson byssuna var niggari. Hinn var alklæddur hvítum
bílstjórabúningi.
Einn drengjanna lá með álútt höfuð útglenntur á
gangstéttinni rétt fyrir framan stóra gluggann þar sem rúðan hafði
splundrast. Hinir tveir voru fyrir aftan einn af ísvögnunum frá
Tropical brugghúsinu sem stóð fyrir framan Cunard krána næstu dyr
við. Annar vagnkláranna hékk niður í aktygjunum, sláandi út undan
sér, en hinn jós svo að hausinn virtist ætla af honum.
Annar drengjanna hleypti af handan frá afturhorninu á
vagninum og skotið sentist upp af stéttinni. Niggarinn með Tommy
byssuna lagðist með andlitið næstum ofan í götu og lét vaða neðan
undir vagninn aftanverðan og víst er um það að einn féll beint á
stéttina með höfuð álútt yfir rennusteininum. Hann hlunkaðist þar
niður og setti hendurnar til varnar sér yfir höfuðið, og á meðan
niggarinn hlóð að nýju skaut bílstjórinn að honum með haglabyssunni,
en af helsti löngu færi. Maður gat séð förin eftir skothöglin á
dreif yfir stéttina eins og rignt hefði silfri.
Hinn fírinn dró þann sem hafði orðið fyrir skotinu á
fótunum bak við vagninn og ég sá niggarann lúta niður að malbikinu
til að gera að þeim aðra hríð. Þá sá ég gamla Panchó koma fyrir
vagnhornið og leita skjóls bak við hestinn sem enn stóð uppi. Hann
snaraði sér fyrir hestinn, náfölur eins og sjúskuð skyrta, og með
stóru Lugerinni sinni, haldandi á henni báðum höndum til að hafa
hana í jafnvægi, hæfði hann bílstjórann. Hann skaut tveimur skotum
yfir höfuð niggaranum, sem hann nálgaðist hann, og einu skoti neðar.
Hann hæfði dekk á bílnum því ég sá rykstrók þyrlast
upp af götunni þar sem loftið streymdi út, og á tíu feta færi skaut
niggarinn hann í kviðinn með Tommy byssunni, sem hlýtur að hafa
verið síðasta hleðslan í byssunni því ég sá hann henda henni frá
sér, og gamli Panchó lyppaðist niður og féll fram fyrir sig. Hann
reyndi að rísa upp, enn með tak á Lugerinni, en gat einfaldlega ekki
reist höfuðið, og tók þá niggarinn haglabyssuna sem lá við hjólið
hjá bílstjóranum og fletti með henni burt vanganum á honum öðrum
megin. Einhver niggari.
Ég steypti í mig einum í snarheitum úr fyrstu
flöskunni sem ég sá opna og gæti ég þó ekki enn sagt þér hvað það
var. Mér leið heldur nöturlega eftir þetta allt saman. Ég lét mig
hverfa á bak við barinn og út bakdyramegin gegnum eldhúsið og
rakleiðis burtu. Ég leit ekki einu svo mikið sem í átt til
mannmergðarinnar sem dreif hratt að fyrir framan veitingaskálann
heldur valdi hreina leið með útjaðri torgsins og inn um hliðið og út
á bryggjuna og um borð.
Náunginn sem hafði hana á leigu beið um borð. Ég
sagði honum frá því sem hafði hent.
„Hvar er Eddi?“ spurði hann mig þessi náungi Johnson
sem var með okkur á leigu.
„Ég sá hann aldrei eftir að skothríðin hófst.“
„Heldurðu þeir hafi hæft hann?“
„Nei, fari það í kolað. Það get ég sagt þér að einu
skotin sem lentu inni í skálanum fóru í hillurnar á barnum. Það var
þegar bíllinn kom aftan að þeim. Þegar þeir skutu þann fyrsta beint
fyrir framan gluggann. Þeir komu að undir horni svona eins og
þessu—“
„Þú virðist fjári viss í þinni sök,“ sagði hann.
„Ég var vottur að þessu,“ sagði ég við hann.
Þegar ég í sömu svifan lít upp sé ég hvar Eddi kemur
niður að dokkinni og slánalegri og hoknari í herðum en nokkru sinni
fyrr. Hann lét skankana ganga svo að engu var líkara en liðamótin
væru öll úr lagi gengin.
„Þar kemur hann.“
Ásjálegur var hann. Eddi var aldrei sérlega ásjálegur
snemma á morgnana, en núna var hann virkilega óásjálegur.
„Hvar hélst þú þig?“
„Á gólfinu.“
„Fylgdistu með?“ spurði Johnson hann.
„Minnstu ekki á það, herra minn,“ svaraði Eddi. „Mér
verður óglatt af því einu að hugsa til þess.“
„Þér veitti ekki af drykk,“ sagði Johnson og beindi
síðan orðum sínum til mín. „Gott og vel, eigum við að halda?“
„Undir þér komið.“
„Hvað ber dagurinn í skauti sér?“
„Ætli ekki sama og í gær. Gæti jafnvel orðið betri.“
„Þá höldum við.“
„Allt í lagi, um leið og við fáum beituna.“
Við vorum búnir að vera með þennan fugl úti í þrjár
vikur á veiðum í röstinni og enn hafði ég ekki séð sent að frátöldum
hundrað dölum sem hann hafði fengið mér til að gera upp við
konsúlinn og greiða hafnargjöldin og taka einhvern kost og fá olíu á
gnoðina áður en við lögðum í hann yfir. Ég lét í té öll veiðarfæri
og hann leigði hana á þrjátíu og fimm dali daginn. Á næturnar hélt
hann til á hóteli og mætti um borð hvern morgun. Eddi varð mér úti
um samninginn svo að ég varð að taka hann með. Ég réði hann upp á
fjóra dali á dag.
„Ég verð að setja á hana bensín.“sagði ég við
Johnson.
„Þó nú væri.“
„Það kostar sitt.“
„Hve mikið?“
„Gallonið gerir tuttugu og átta sent. Ætli ég þurfi
ekki alltaf fjörtíu gallon. Það gera ellefu og tuttugu.“
Hann rétti mér fimmtán dali.
„Viltu láta afganginn fara upp í ölið og ísinn?“
„Prýðilegt,“ sagði hann. „Dregur það bara frá því sem
ég skulda þér.“
Mér fundust þrjár vikur helsti langur tími ef ég átti
að láta hann ganga úr greipum mér, en hverju máli skipti það ef
honum var treystandi? Samt sem áður hefði hann átt að borga
vikulega. En ég hef verið með þá úti í mánuð og fengið greitt. Ég
hafði við mig einan að sakast en mér leist vel á þetta fyrst til að
byrja með. Það var aðeins rétt upp á síðkastið sem hann var farinn
að vekja með mér ugg en ég vildi ekki hafa orð á neinu af ótta við
að fá hann upp á móti mér. Ef hann var til að reiða sig á, þá því
betra sem hann yrði lengur.
„Flösku af bjór?“ spurði hann mig og opnaði kassa.
„Nei takk.“
Í sama mund kom þessi niggari sem sá okkur fyrir
beitu út á bryggjuna og ég sagði Edda að vera klárum að sleppa.
Niggarinn kom um borð með beituna og við slepptum og
héldum úr höfn en niggarinn fór að krækja nokkrum makrílum á; þræddi
krókinn gegnum skoltinn á þeim og út um tálknin svo að risti út með
síðunni og svo gegnum og út hinum megin, og reyrði skoltann saman um
vírleiðarann og eins reyrði hann krókinn að hann ekki smokraðist af
og beitan mundi dorgast liðugt án þess að taka að spinna.
Hann var ósvikinn svartur niggari, harður nagli,
þungbrýnn og með blátt vúdú-perluband um hálsinn niður undir
treyjunni og með gamlan stráhatt. Það sem átti við hann þarna um
borð var að sofa og lesa blöðin. En hann var fyrirtaks
beitningamaður og snöggur.
„Geturðu ekki beitt, kapteinn, eins og hann?“ spurði
Johnson mig.
„Get það, herra minn.“
„Hvað ertu þá að gera með niggara til þess?“
„Þegar sá stóri hleypur á snærið muntu skilja,“
svaraði ég.
„Hvað áttu við?“
„Niggarinn er sneggri að því en ég.“
„Getur þá ekki Eddi gert það?“
„Nei, herra minn.“
„Þetta eru mér útgjöld að þarflausu, sýnist mér.“
Hann hafði látið niggarann hafa dal á dag og niggarinn hafði verið á
rúmbu hvert einasta kvöld. Ég sá að nú þegar var komin yfir hann
höfgi.
„Við þurfum hans með,“ sagði ég.
Þegar hér var komið höfðum við farið fram hjá
fiskigildruskútunum sem lágu fyrir föstu fram undan Cabañas og hjá
bátunum sem þeir veiða á kjötfiskinn einnig fyrir föstu á harða
botninum hjá Morró og ég stefndi gnoðinni í átt út á flóann þar sem
hann hvelfdist að dimmri hafsbrún. Eddi kom út með stóru tálfiskana
tvo og niggarinn var búinn að beita á þrjár stangir.
Röstin var nánast í tveimur farvegum og sem við
nálguðumst jaðarinn gat maður séð hvernig hún féll fram næstum
purpuralit með reglubundnum iðusvelgjum. Hann var farinn að kula
aðeins af austri og við fengum um borð til okkar feiknin öll af
flugfiski, þessa stóru með svörtu vængina sem taka sig út eins og
myndin af Lindberg á flugi yfir Atlantshafið þegar þeir hefjast á
loft.
Þessir stóru flugfiskar eru besta vísbendingin sem
þarna er völ á. Svo langt sem augað eygði gat að líta smá flekki af
þessu visna flóaþangi sem þýðir að meginröstin sé uppi og fram undan
fuglar að athafna sig yfir torfu af smáum túnfiski. Maður gat séð þá
stökkva; en þetta voru aðeins tittir, nokkur pund hver. „Láttu það
fara hvenær sem þú vilt.“ sagði ég við Johnson.
Hann setti á sig beltið og ólarnar og slakaði út af
stóru stönginni með Hardy hjólinu og sex hundruð jördum af
þrjátíuogsex línu. Ég leit aftur undan og sá að beitan dorgaðist
vel, svona skvampandi á eftir í kjölfarssvelgnum, og tálfiskarnir
tveir tóku dýfur og fóru í loftköstum. Við vorum rétt um það bil á
mátulegum hraða og ég stefndi henni inn í röstina.
„Haltu stangarhaldinu í hólknum á stólnum,“ áminnti
ég hann. „Hún tekur þá ekki eins í stöngin. Taktu bremsuna af svo þú
getir gefið út þegar hann bítur á. Ef hann tekur og þú ert með
bremsuna á kippir hann þér útbyrðis.“
Hvern dag mátti ég endurtaka við hann sömu hlutina,
en ég kippti mér svo sem ekki upp við það. Einn af hverjum fimmtíu
lagsmönnum manns kann að fiska. Og þegar þeir kunna það eru þeir
hálfa túrana eintóm flónskan og vilja nota línu sem er ekki nógu
sterk til að halda neinu stóru.
„Hvernig lítur út með daginn?“ spurði hann mig.
„Gæti ekki litið betur út,“ sagði ég. Þetta var svo
sem ágætis dagur allt í lagi.
Ég lét niggarann taka stýrið og sagði honum að halda
henni austur á bóg með straumjaðrinum og fór aftur á þar sem Johnson
sat og fylgdist með beitunni skvampandi í eftirdragi.
„Viltu að ég setji út aðra stöng?“ spurði ég hann.
„Nei, ég held ekki.“ sagði hann. „Ég vil setja í,
berjast við og landa mínum fiski sjálfur.“
„Ágætt,“ sagði ég. „Viltu að Eddi setji hana út og
rétti þér hana komi einn í námundan svo þú getir sett í hann?“
„Nei,“ sagði hann. „Ég kýs að hafa aðeins eina stöng
úti.“
„Allt í lagi.“
Niggarinn stýrði henni enn úthallt og ég leit þangað
og sá að hann hafði séð flekk af flugfiski hefja sig fram undan og
aðeins upp í strauminn. Ég leit aftur undan og þarna sá maður hvar
sólin merlaði svo fallega Havana og í sömu svifan skip sem var rétt
að skríða út úr höfninni undan Morró.
„Ég held þú fáir færi á einum að berjast við í dag,
herra Johnson,“ sagði ég við hann.
„Kominn tími til,“ sagði hann. „Hvað erum við búnir
að vera lengi í túrnum?“
„Þrjár vikur liðnar í dag.“
„Það er langur tími að eltast við fisk.“
„Þetta er skondinn fiskur,“ sagði ég við hann. „Hann
lætur ekki sjá sig fyrr en hann kemur. En þegar hann kemur þá er
líka býsn nóg af honum. Og hann hefur alltaf komið. Komi hann ekki
nú kemur hann aldrei framar. Tunglið stendur rétt af sér.
Straumfallið er gott og hann ætlar að kula sæmilega.“
„Það voru nokkrir smáir þegar við komum út fyrst.“
„Já,“ sagði ég. „Sem ég sagði þér. Smáfiskinum fækkar
og hann lætur undan síga þegar sá stóri kemur.“
„Þið kapteinarnir á lagsmannabátunum haldið alltaf
sama strikinu. Annað hvort er of snemmt eða síðbúið eða vindurinn
ekki réttur eða tunglið stendur illa af sér. En í sama stað kemur
niður, peningana viljiði fá.“
„Svo er nú það,“ sagði ég við hann, „fjandans málið
er einmitt það að yfirleitt er of snemmt eða síðbúið og æðioft er
ekki réttur vindur. Þegar þú síðan færð almennilegan dag ertu í
landi víðsfjarri lagsmanni þínum.“
„En þú heldur að dagurinn í dag verði góður?“
„Það er nú svo,“ sagði ég við hann, „að sjálfur hef
ég fengið að reyna nóg í dag. En ég skal hengja mig upp á að þú átt
eftir að fá að reyna ósköpin öll.“
„Það ætla ég að vona,“ sagði hann.
Við einbeindum okkur að dorginu. Eddi fór og lagðist
fram á. Ég stóð og skyggndist eftir sporði. Alltaf annað slagið tók
niggarinn að dotta og ég fylgdist ekki síður með honum. Mætti segja
mér að hann hafi verið eilítið út á lífinu.
„Væri þér sama þó þú réttir mér flösku af bjór,
kapteinn?“ spurði Johnson mig.
„Sjálfsagt, herra minn,“ sagði ég og gróf í ísinn
eftir einni kaldri handa honum.
„Viltu ekki einn?“ spurði hann.
„Nei takk, herra minn,“ sagði ég. „Bíð heldur með það
þangað til í kvöld.“
Ég opnaði flöskuna og var að rétta honum hana þegar
ég sé þennan móleita slána með spjót lengra en armur manns brjótast
með haus og makka upp úr vatnsskorpunni og glefsa í makrílinn. Hann
virtist meiri um sig en sagviðarbolur.
„Slakaðu honum til hans!“ æpti ég.
„Hann er ekki búinn að taka,“ sagði Johnson.
„Haltu þá.“
Hann hafði komið djúpt neðan að og misst hans. Ég
vissi að hann mundi snúa við og koma eftir honum aftur.
„Vertu viðbúinn að gefa eftir um leið og hann læsir
um hann skoltinum.“
Þá sá ég hann koma niður undir vatnsskorpunni. Maður
gat séð útglennta kviðuggana á honum eins og purpuravængi og
purpurarendurnar á móleitum skrokknum. Hann fór um eins og kafbátur
og bakugginn kom upp úr og maður gat séð hvernig ugginn risti
vatnsskorpuna. Þá kom hann rétt aftan að beitunni og spjótið kom nú
einnig úr kafi, eins og vaggandi, laust við sjóinn.
„Láttu beituna fara inn í skoltann á honum,“ sagði
ég. Johnson tók höndina af kasthjólinu og það tók að hvína í því og
gamla melspíran sneri frá og niður og ég hafði hana fyrir augunum
silfurgljáandi í allri sinni dýrð sem hún sneri fram með
skipshliðinni og stefndi hratt frá í átt að ströndinni.
„Haltu lítið eitt við með bremsunni.“ sagði ég. „Ekki
mikið.“
Hann herti aðeins á bremsunni.
„Ekki of mikið,“ sagði ég. Ég sá að stríkkaði á
línunni. „Festu hana nú snöggt og láttu hann finna fyrir því,“ sagði
ég. „Þú verður að láta hann finna fyrir því. Hann mun allt að einu
stökkva.“
Johnson herti á bremsunni og tók aftur á stönginni.
„Láttu hann finna fyrir því!“ sagði ég við hann.
„Rektu það í hann. Láttu hann finna það fjórum, fimm, sex sinnum.“
Hann lét hann enn hafa það og vel útilátið nokkrum
sinnum og þá kengbognaði stöngin og tók að ýlfra í hjólinu og upp úr
kom hann, búm, í löngu, bugðulausu stökki, silfurgljáandi í sólinni
og kom niður með boðaföllum líkt og hesti hefði verið att fram af
björgum.
„Slakaðu á bremsunni.“ sagði ég við hann.
„Hann er farinn,“ sagði Johnson.
„Fjárinn hafi það,“ sagði ég við hann. „Slakaðu á
bremsunni, snöggur.“
Ég gat séð bogann sem línan myndaði og næst þegar
hann stökk var hann kominn aftur fyrir og stefndi á haf út. Svo kom
hann upp úr aftur og small í sjónum svo að hvítfreyddi og ég sá að
hann var kræktur í kjaftvikinu. Rendurnar sáust greinilega á honum.
Þetta var góður fiskur, núna silfurgljáandi með purpuraröndum og svo
mikill um sig sem viðarbolur.
„Hann er farinn,“ sagði Johnson. Línan var slök.
„Dragðu inn,“ sagði ég. „Hann er vel á. Beint áfram
og á útopnu!“ öskraði ég til niggarans.
Þá kom hann upp einu sinni, tvisvar, stinnur eins og
stólpi og stökk eins og hann var langur til beint í átt til okkar og
með boðaföllum hverju sinni sem hann lenti. Það stríkkaði á línunni
og ég sá að hann hafði enn tekið stefnuna upp að landi og svo sá ég
að hann venti.
„Núna ætlar hann á skeiðið sitt,“ sagði ég. „Taki
hann með krókinn elti ég hann. Hafðu bremsuna lina. Nóg er af
línunni.“
Gamla melspíran stefndi út til nor-vest eins þær gera
allar þessar stóru og, bróðir sæll, tók hún með krókinn! Hún fór að
stökkva í þessum löngu bugum og við hverja skvolpu risu sjóirnir
eins og eftir hraðbát fleytandi kellingar. Við fylgdum henni eftir,
á fjórðungi línu þegar við höfðum tekið snúninginn. Ég var kominn á
stýrið og kallaði látlaust til Johnsons að hafa bremsuna lina og
vera snöggur á hjólinu. Þá allt í einu sé ég að kemur hnykkur á
stöngina og línan verður slök. Hún virðist ekki slök nema maður viti
af því, því að þungi hennar í sjónum tekur í. En ég vissi.
„Hann er farinn,“ sagði ég við hann. Fiskurinn var
enn stökkvandi og hann hélt því áfram á meðan hann var að hverfa
okkur sjónum. Góður fiskur, allt í lagi.
„Ég finn ekki betur en að hann taki enn í,“ sagði
Johnson.
„Það gerir þungi línunnar.“
„Ég get varla halað inn. Kannski hann sé dauður.“
„Líttu á hann,“ sagði ég. „Hann er enn að stökkva.“
Maður gat séð til hans hálfa mílu þarna úti, enn reisandi sjóina.
Ég tók á bremsunni hjá honum. Hún var þéttingsföst.
Maður gat ekki hnikað línunni þumlung. Eitthvað hlaut að bresta.
„Var ég ekki búinn að segja þér að hafa bremsuna
lina?“
„En hann tók stöðugt út línu.“
„Hvað með það?“
„Hvað gat ég annað gert en herða að.“
„Heyrðu mig nú,“ sagði ég við hann. „Ef þú gefur ekki
eftir línu þegar þeir taka krókinn á þennan hátt þá slíta þeir.
Engin lína heldur þeim. Þegar þeir vilja í þennan haminn þá verðurðu
að gefa þeim eftir. Verður að hafa bremsuna lina. Fiskimennirnir sem
veiða fyrir markaðinn geta ekki einu sinni haldið aftur af þeim með
hvalavað þegar þeir gera þetta. Það eina sem er til ráða þegar þeir
fara á skeiðið sitt er að elta þá á bátnum svo þeir taki ekki út á
enda. Þegar þeir hafa lokið skeiðinu leita þeir botns og þú getur
hert á bremsunni og halað inn.“
„Svo ef ekki hefði slitnað þá hefði ég náð honum?“
„Hefðir átt möguleika.“
„Hann hefði ekki haldið þetta út, er það?“
„Hann getur svo ótal margt annað. Það er ekki fyrr en
eftir skeiðið sem bardaginn hefst.“
„Gott og vel, setjum í annan,“ sagði hann.
„Þú verður fyrst að hala inn þessa línu,“ sagði ég
við hann.
Við höfðum sett í þennan fisk og misst hans án þess
að Eddi rumskaði. Núna kom gamli Eddi aftur á.
„Hvað er um að vera?“
Eddi var prýðismaður á bát hér í eina tíð, áður en
hann varð bytta, en það er ekki neitt lið í honum núorðið. Ég virti
hann fyrir mér þarna sem hann stóð hávaxinn og kinnfiskasoginn með
linjulegan kjammann og þessar grámyglulegu stírur í augum og hárið
allt bliknað af sólinni. Ég vissi að hann var að deyja af löngun í
drykk.
„Ætli þér muni veita af einum bjór,“ sagði ég við
hann. Hann fékk sér einn úr kassanum og slokaði honum í sig.
„Jæja, herra Johnson,“ sagði hann, „ætli sé ekki best
ég dormi aðeins áfram. Kærar þakkir fyrir bjórinn, herra minn.“
Einhver Eddi. Fiskurinn skipti hann engu máli.
Nú, við settum í einn um hádegisbilið og hann
svippaði sér af. Maður gat séð krókinn ganga þrjátíu fet upp í
loftið þegar hann spýtti honum.
„Hvað gerði ég rangt núna?“ spurði Johnson.
„Ekki neitt,“ sagði ég. „Hann bara spýtti honum.“
„Herra Johnson,“ sagði Eddi sem hafði vaknað til að
fá sér annan bjór. „Herra Johnson, heppnin er bara ekki með þér. Þú
ert þá kannski því heppnari í ástum, herra Johnson, hvernig litist
þér á að við færum út í kvöld?“ Og hann fór til baka og lagðist
aftur útaf.
Um fjögurleytið þegar við erum á bakaleið fast undan
ströndinni að berja á móti straumnum, stríðum eins og í bunustokki
að vatnshverfli, og við með sólina í bakið, þá bítur á agnið hjá
Johnson sú alstærsta svarta melspíra sem ég hef nokkru sinni séð.
Við höfðum rennt fjaðrakrabba og náð okkur í fjóra af þessum
túnfisktittum og niggarinn beitti einum á krókinn. Hann var nokkuð
þungur að dorga með en skvampaði þetta líka fína í kjölfarinu.
Johnson tók ólarnar af kasthjólinu svo hann gæti sett
stöngina milli hnjánna því það þreytti handleggina að halda henni
stöðugt uppi. Og af því að það þreytti hendurnar að halda við
kasthjólið þegar þessi stóra beita tók svona í, þá herti hann á
bremsunni þegar ég sá ekki til. Mig óraði ekki fyrir því að hann
hefði gert það. Mér féll illa að sjá hann halda svona á stönginni en
þótti orðið skolli hvimleitt að vera sífellt að agnúast við hann. En
með bremsuna af mundi fara út lína svo að ekki stafaði nein hætta
af. Allt að einu var þetta slök veiðimennska.
Ég var við stýrið og hélt henni með straumjaðrinum á
móts við gömlu sementsverksmiðjuna, þarna þar sem dýpkar svo fast
undan ströndinni og gerir eins konar iðusog þar sem er alltaf mikið
af æti. Þá sé ég strók eins og eftir djúpsprengju og sverðið, og
augun, og opinn neðri skoltann og mikilúðlegan purpurasvartan
hausinn á kolsvartri melspíru. Bakugginn var allur upp úr og svo hár
tilsýndar sem skip undir fullum seglum, og öll sporðsigðin var upp
úr þegar hún skellti sér á þennan túnfisk. Trjónan var jafn mikil um
sig og knatttré og hallaði upp, og þegar melspíran hrifsaði til sín
beituna klauf hún hafið svo að gáttir þess opnuðust. Hún var alveg
purpurasvört og með augu á stærð við súpuskálar. Hún var
mikilfengleg. Ég þori að hengja mig upp á að hún hefði staðið þúsund
pund.
Ég æpti til Johnsons að gefa út til hennar línu, en
áður en ég kom upp orði meir sé ég Johnson rísa í loft upp af
stólnum eins og hífður í gilsinum, og hann með þessa stöng í
höndunum eitt andartak og stöngin í keng eins og spenntur bogi, og
þá hæfir stangarhaldið hann í kviðinn, og veiðitólin öll eins og þau
leggja sig farin fyrir borð með það sama.
Hann hafði hert þétt að bremsunni og þegar fiskurinn
hreif til sín agnið tók svo í Johnson að hann reis beinustu leið upp
af stólnum og fékk engu haldið. Hann hafði haldið stönginni um þvera
kjöltu sér, með stangarhaldið skorðað undir læri. Hefði hann ekki
haft ólarnar á sér hefði hann farið á eftir sömu leið.
Ég sló út vélinni og fór aftur á. Þarna sat hann með
hendur um kvið sér þar sem stangarhaldið hafði hæft hann..
„Geri ráð fyrir að þetta nægi í dag,“ sagði ég.
„Hvað var þetta?“ sagði hann við mig.
„Svört melspíra,“ sagði ég.
„Hvernig gerðist þetta?“
„Þú reikna það út?“ sagði ég. „Hjólið kostaði tvö
hundruð og fimmtíu dali. Það kostar meira núna. Stöngin kostaði mig
fjörtíu og fimm. Auk þess litlu undir sex hundruð jördum af
þrjátíuogsex línu.“
Rétt í þann mund slær Eddi á axlir honum. „Herra
Johnson,“ segir hann, „heppnin er bara ekki með þér. Veistu, ég hef
aldrei á ævinni séð annað eins.“
„Haltu kjafti, byttan þín,“ sagði ég við hann.
„Á ég að segja þér, herra Johnson,“ sagði Eddi,
„þetta er sú fágætasta sjón sem ég hef orðið vitni að á allri minni
lífsfæddri ævi.“
„Hvað á maður að gera þegar maður setur í svona
fisk?“ sagði Johnson.
„Það er nú það sem þú vildir vinna til að fá einn að
fást við,“ sagði ég við hann. Ég var sárreiður.
„Þeir eru of stórir,“ sagði Johnson. „Og til hvers,
maður mundi einungis taka út fyrir það.
„Heyrðu mig,“ sagði ég. „Fiskur eins og þessi mundi
drepa þig.“
„Þeir ná þeim þó.“
„Menn sem vita hvað veiðar eru ná þeim. En haltu ekki
að þeir taki ekki út fyrir það.“
„Ég sá mynd af stelpu sem náði einum.“
„Vissulega,“ sagði ég. „Enn á veiðum. Hann kokgleypti
og maginn lá úti þegar hann flaut upp dauður. Ég er að tala um dorg
þegar þeir eru kræktir í skoltann.“
„Hvað um það,“ sagði Johnson, „þeir eru of stórir.
Hafi maður ekki gaman af því, til hvers þá?“
„Vel mælt, herra Johnson,“ sagði Eddi. „Hafi maður
ekki gaman af því, til hvers þá? Heyrðu, herra Johnson. Þarna
hittirðu naglann á höfuðið. Hafi maður ekki gaman af því — þá til
hvers?“
Ég var enn í uppnámi yfir að hafa séð þennan fisk og
leið bölvanlega yfir missi veiðarfæranna. Ég hafði ekki geð í mér að
hlusta á þá. Ég sagði niggaranum að stefna gnoðinni á Morró. Ég yrti
ekki á þá orði og þarna sátu þeir, Eddi í einum stólnum með bjór og
Johnson með annan.
„Kapteinn,“ sagði hann við mig að stundarkorni liðnu,
„gætirðu blandað fyrir mig einn geimbolta?“
Ég blandaði fyrir hann einn án þess að segja orð, og
síðan handa sjálfum mér einn vel sterkan. Ég hugsaði með mér, nú er
þessi Johnson búinn að vera á veiðum í fimmtán daga, loks setur hann
í fisk sem hver fiskimaður mundi vilja fórna ári til að ná, hann
missir hans, glatar þungaveiðibúnaðinum mínum, gerir sjálfan sig að
fífli og situr svo þarna hinn ánægðasti með sig, að sumbli með
byttu.
Þegar við komum í höfn og niggarinn stóð þarna og
beið, sagði ég við Johnson: „Hvað með morgundaginn?“
„Ég held varla,“ sagði hann. „Ég held ég sé búinn að
fá nóg af svona veiðiskap.“
„Viltu gera upp við niggarann?“
„Hve mikið skulda ég honum?“
„Einn dal. Þú getur látið hann hafa þjórfé ef þú
vilt.“
Svo að Johnson lét niggarann hafa einn dal og tvo
kúbanska tuttugu senta peninga.
„Fyrir hvað er þetta?“ spurði niggarinn mig og sýndi
peningana.
„Drykkjuaur,“ sagði ég við hann á spænsku. „Þú ert
búinn. Hann gefur þér þetta.“
„Ekki koma á morgun?“
„Nei.“
Niggarinn sækir hnykil af seglgarni sem hann notaði
til að reyra með beiturnar, setur upp stráhattinn sinn og
sólgleraugun og fer án þess að kveðja. Hann var niggari sem lét sig
okkur litlu varða.
„Hvenær viltu ganga frá reikningnum, herra Johnson?“
spurði ég hann.
„Ég fer í bankann í fyrramálið,“ sagði Johnson. „Við
getum gengið frá honum síðdegis.“
„Veistu hve þetta eru margir dagar?“
„Fimmtán.“
„Nei. Þeir eru sextán með deginum í dag og einn dagur
hvora leið sem gerir átján. Síðan er það stöngin, hjólið og línan
frá því í dag.“
„Þín er áhættan af veiðarfærunum.“
„Nei, herra minn. Ekki þegar þú glatar þeim á þennan
hátt.“
„Ég hef greitt leigu fyrir þau upp á hvern dag. Þín
er áhættan.“
„Nei, herra minn,“ sagði ég. „Ef fiskur hefði brotið
þau og ónýtt og það væri ekki þér að kenna, þá mundi gegna öðru
máli. Þú týndir öllum þessum útbúnaði fyrir hreint kæruleysi.“
„Fiskurinn kippti honum úr höndunum á mér.“
„Vegna þess að þú varst með bremsuna á og hafðir ekki
stöngina í hólknum.“
„Þú átt ekki neitt með að vera að krefjast neins
fyrir það.“
„Ef þú tækir bíl á leigu og létir hann renna fram af
bjargbrún, heldurðu að þú yrðir ekki látinn borga hann?“
„Ekki ef ég væri í honum.“ sagði Johnson.
„Vel mælt, herra Johnson,“ sagði Eddi. „Þú skilur, er
það ekki, kapti? Ef hann væri í honum dræpist hann. Svo hann mundi
ekki þurfa að borga. Góður þessi.“
Ég lét mig byttuna engu varða. „Þú skuldar mér tvö
hundruð nítíu og fimm dali fyrir þessa stöng og hjól og línu,“ sagði
ég við Johnson.
„Það er nú ekki rétt,“ sagði hann. „En ef það er
þannig sem þú lítur á málið því þá ekki að skipta því sem á milli
ber?“
„Ég get ekki endurnýjað búnaðinn fyrir minna en þrjú
hundruð og sextíu. Ég kref þig ekki fyrir línuna. Fiskur eins og
þessi gæti tekið hana alla án þess að við þig væri að sakast. Ef hér
væru einhverjir aðrir en bara bytta mundu þeir segja þér hve
veglyndur ég er við þig. Ég veit að þetta virðist mikið fé en hann
kostaði mig líka drjúgan skilding búnaðurinn. Maður fer ekki á
veiðiskap sem þennan nema nota það besta sem völ er á.“
„Herra Johnson, hann segir að ég sé bytta. Má vera
svo sé. En ég skal segja þér, hann hefur á réttu að standa. Hann
hefur á réttu að standa og er sanngjarn,“ sagði Eddi við hann.
„Ég kæri mig ekki um að valda neinum vandræðum,“
sagði Johnson að lokum. „Ég borga fyrir þetta, jafnvel þó ég sjái
ekki nein rök til þess. Það eru þá átján dagar á þrjátíu og fimm
dali og tvö nítíu og fimm að auki.“
„Þú lést mig fá hundrað,“ sagði ég við hann. „Ég læt
þig fá lista yfir það sem ég hef lagt út fyrir og dreg frá það sem
eftir er af kostinum. Það sem þú keyptir af vistum reiknist til
frádráttar.“
„Þetta er sanngjarnt,“ sagði Johnson.
„Heyrðu, herra Johnson,“ sagði Eddi. „Ef þú vissir
hvers þeir eru vanir að krefjast af ókunnugum myndirðu vita að þetta
er meira en sanngjarnt. Veistu hvað þetta er. Þetta er fáheyrt.
Kaptinn meðhöndlar þig eins og þú værir sjálf hans eigin móðir.“
„Ég fer í bankann á morgun og kem niður eftir
síðdegis. Síðan tek ég bátinn ekki á morgun heldur hinn.“
„Þú getur verið samferða okkur til baka og sparað þér
fargjaldið.“
„Nei,“ sagði hann. „Ég spara tíma með því að fara með
bátnum.“
„Þá það,“ sagði ég. „Fá okkur drykk?“
„Fyrirtak,“ sagði Johnson. „Nokkur urgur í brjósti,
er það nokkuð?“
„Nei, herra minn,“ sagði ég við hann. Svo að við þrír
sátum þarna aftur á og drukkum saman geimbolta.
Daginn eftir var ég að vinna í henni allan morguninn,
skipta um olíu niðri í vél og gera eitt og annað. Á hádegi fór ég
upp í bæ og fékk mér að snæða á kínkastað þar sem maður fær ágæta
máltíð fyrir fjörtíu sent, og keypti síðan fáeina hluti til að taka
með heim handa konunni minni og stelpunum okkar þremur. Þú veist,
ilmvatn, nokkra blævængi og þrjá svona háa hárkamba. Þegar ég var
búinn að því kom ég við á kránni hans Donavans og fékk mér bjór og
spjallaði við gamla manninn og gekk síðan til baka niður að San
Fransiskó dokkinni með viðkomu í leiðinni á þrem, fjórum stöðum til
að fá mér bjór. Ég keypti tvo handa Frankí á Cunard kránni og leið
prýðisvel þegar ég kom um borð. Þegar ég kom um borð átti ég aðeins
eftir fjörtíu sent. Frankí kom um borð með mér og á meðan við sátum
og biðum eftir Johnson fékk ég mér tvo eða þrjá kalda úr ísboxinu
með Frankí.
Það hafði ekki sést neitt af Edda alla nóttina eða um
daginn en ég vissi að hann mundi birtast fyrr eða síðar, jafnskjótt
og hann væri rúinn lánstraustinu. Donovan sagði mér að hann hefði
staldrað stundarkorn við þar á kránni hjá sér og þá verið með
Johnson og Eddi látið skrifa hjá sér fyrir þá. Við biðum og ég fór
að furða mig á því að Johnson skyldi ekki skila sér. Ég hafði beðið
þá í dokkinni fyrir skilaboð um að hann skyldi fara um borð og bíða
mín þar en þeir sögðust ekki hafa orðið hans neitt varir. Ég gerði
ráð fyrir engu að síður að hann hefði verið úti fram eftir og
kannski ekki farið á stjá fyrr en um hádegi. Bankarnir voru opnir
til hálf fjögur. Við horfðum á vélina fara í loftið og um hálf sex
leið mér orðið langt í frá vel og var að verða ansi áhyggjufullur.
Klukkan sex sendi ég Frankí upp á hótelið til að
athuga hvort Johnson væri þar. Ég gerði enn ráð fyrir að hann kynni
að hafa mælt sér mót við einhvern ellegar hann væri þarna á hótelinu
of illa fyrir kallaður til að hafa sig fram úr. Ég hélt áfram að
bíða og bíða þangað til orðið var áliðið. En ég var að verða býsna
áhyggjufullur því hann skuldaði mér átta hundruð tuttugu og fimm
dali.
Frankí var farinn fyrir rúmlega hálfri stundu. Þegar
ég sá hann koma gekk hann greitt og hristi höfuðið.
„Hann fara með vélinni,“ sagði hann.
Allt í lagi. Þar hafði ég það. Það var búið að loka
hjá konsúlnum. Ég átti fjörtíu sent, og, allt að einu, vélin væri í
Miamí um þetta leyti. Ég gat ekki einu sinni sent skeyti. Einhver
herra Johnson, allt í lagi. Ég hafði við mig einan að sakast, ég
hefði átt að vita betur.
„Nú, jæja,“ sagði ég við Frankí, „því þá ekki að fá
okkur einn kaldan, herra Johnson keypti þá.“ Það voru þrjár flöskur
af Tropical eftir.
Frankí leið jafn illa og mér. Ég veit ekki hvernig
hann fór að því en ekki bar á öðru. Hann bara klappaði mér látlaust
á bakið og hristi höfuðið.
Svo þar hafði ég það. Ég var rúinn. Ég var búinn að
tapa fimm hundruð og þrjátíu dölum á leigunni og veiðibúnaði sem ég
gæti ekki endurnýjað fyrir minna en þrjú hundruð og fimmtíu að auki.
Hve mundi hlakka í sumum í þessu liði sem hangir kringum dokkina,
hugsaði ég. Örugglega mundu sumir Kínkanna verða hinir
hamingjusömustu yfir þessu. Og daginn áður bandaði ég frá mér þrjú
þúsund dölum fyrir að koma þremur útlendingum í land á Key-eyrunum.
Hvar sem væri, aðeins að ég kæmi þeim úr landi.
Hvað sem því leið, hvað mundi ég gera núna? Ég gat
engan farm tekið í hana því að maður verður að hafa pening til að
kaupa lekann og þar fyrir utan eru engir peningar í því spili
lengur. Plássið er yfirfljótandi af þessu og enginn til að kaupa. En
eins gæti ég farið norður og niður eins og að fara heim rúinn og
lepja dauðann úr skel í þessu plássi sumarlangt. Þar fyrir utan hef
ég fyrir fjölskyldu að sjá. Tollurinn var greiddur þegar við komum
inn. Venjulega greiðir maður miðlaranum fyrirfram og hann hleypir
manni inn og rukkar gjöldin. Fjárinn sjálfur, ég átti ekki einu
sinni fyrir olíu. Fjári hart að horfast í augu við það, en allt í
lagi. Einhver herra Johnson.
„Eitthvað verð ég að flytja, Frankí,“ sagði ég. „Ég
má til að verða mér úti um einhvern pening.“
„Sjá til,“ sagði Frankí. Hann hangir kringum höfnina
og starfar ýmislegt skrýtið og er svona dáindis heyrnarsljór og
drekkur of mikið hvert einasta kvöld. En ekki gat traustari og
hjartahreinni náunga. Ég hef þekkt hann síðan ég fór fyrst að keyra
þetta yfir. Hann hjálpaði mér býsna oft að ferma. Síðan, þegar ég
hætti í sprúttinu og sneri mér að lagsmannaútgerð, leggjandist út í
þessar sverðfiskaveiðar við Kúbu, sá ég hann oftsinnis á stjákli
kringum dokkina og veitingaskálann. Hann kemur manni fyrir sjónir
eins og hálfgerður daufdumbur og tjáir sig venjulega með brosi
frekar en talandanum, en því veldur líka heyrnardeyfan.
„Flytja hvað sem er?“ spurði Frankí.
„Mátt trúa því,“ sagði ég. „Ég á engra kosta völ
núna.“
„Hvað sem er?“
„Mátt trúa því.“
„Sjá til,“ sagði Frankí. „Hvar verðurðu?“
„Ég verð á Perlunni,“ sagði ég við hann. „Ég verð að
éta.“
Maður getur fengið ágæta máltíð á Perlunni fyrir
tuttugu og fimm sent. Allt á matseðlinum kostar dime nema súpan, og
hún er á nikkel. Ég fór þangað og Frankí var samferða mér, og ég fór
inn og Frankí hélt áfram. Áður en hann fór tók hann í höndina á mér
og hristi hana og klappaði mér aftur á bakið.
„Engu kvíða,“ sagði hann. „Mig Frankí, mikla
pólitíkur. Mikla bissness. Mikið drekka. Mikað blankur. En
stórvinur. Engu kvíða.“
„Sjáumst, Frankí,“ sagði ég. „Kvíð þú heldur engu
drengur.“
2. kafli
Ég fór inn á Perluna og fékk mér sæti við borð. Þeir höfðu látið
setja nýja rúðu í gluggann fyrir þá sem sem hafði verið skotin úr og
barhillurnar höfðu verið lagfærðar. Fjöldi gallegoa var á barnum að
drekka, og nokkrir að snæða. Þeir voru strax farnir að spila dómínó
á einu borðinu. Ég fékk mér svarta baunasúpu og nautagúllas með
soðnum kartöflum fyrir fimmtán sent. Með flösku af Hatuey bjór
kostaði það kvartdal. Þegar ég minntist á skotárásina við þjóninn
vildi hann ekki neitt um það tala. Þeir voru allir býsna
óttaslegnir.
Ég lauk við að borða og hallaði mér aftur og reykti
sígarettu, að farast úr áhyggjum. Þá sé ég Frankí þar sem hann kemur
inn um dyrnar með einhvern í fylgd með sér. Gult ranimosk, hugsaði
ég með mér. Svo það er gult ranimosk.
„Þetta er herra Síng,“ sagði Frankí og brosti. Hann
hafði verið dáindis snöggur og var sér þess vel meðvitandi.
„Komið þér sælir,“ sagði herra Síng.
Herra Síng var eitt það alfélegasta sem ég hef nokkru
sinni augum litið. Hann var Kínki og allt í lagi með það en hann
talaði eins og Englendingur og var í hvítu dressi og í silkiskyrtu
og með svart bindi og einn svona hundraðtuttuguogfimm dala
Panamahatt.
„Viltu kaffisopa?“ spurði hann mig.
„Ef þú vilt.“
„Þakka þér fyrir,“ sagði herra Síng. „Við erum alveg
einir hér?“
„Nema að frátöldum öllum hér inni,“ sagði ég við
hann.
„Það er í lagi,“ sagði herra Síng. „Þú ert með bát?“
„Þrjátíu og átta feta,“ sagði ég. „Hundrað hestafla
Kermath.“
„Aha,“ sagði herra Síng. „Ég hafði gert mér í
hugarlund dálítið stærra.“
„Það er hægt að setja í hann tvö hundruð sextíu og
fimm kassa án þess að ofhlaða.“
„Værirðu til í að leigja mér hann?“
„Með hvaða skilmálum?“
„Þú þarft ekki að fara. Ég útvega skipstjóra og
áhöfn.
„Nei, sagði ég. „Hvert sem henni er haldið fer ég
með.“
„Ég skil,“ sagði herra Síng. „Væri þér sama þótt þú
létir okkur eina?“sagði hann við Frankí. Frankí var áhugasemin
uppmáluð og brosti til hans.
„Hann er heyrnarsljór,“ sagði ég. „Hann skilur lítið
í ensku.“
„Ég skil,“ sagði herra Síng. „Þú talar spænsku. Segðu
honum að hitta okkur aftur síðar.“
Ég gaf Frankí bendingu. Hann stóð upp og fór að
barnum.
„Þú talar ekki spænsku?“ sagði ég.
„O, nei, sagði herra Síng. „Nú, hvaða atvik liggja
til þess að þú — að þú ert að íhuga...“
„Ég er rúinn.“
„Ég skil, “ sagði herra Síng. „Hvíla einhver gjöld á
bátnum? Væri hægt að kyrrsetja hann?“
„Nei.“
„Einmitt það,“ sagði herra Síng. „Yfir hve marga af
mínum ógæfusömu löndum má skjóta skjólshúsi í bát þínum?“
„Þú átt við að flytja þá?“
„Einmitt.“
„Hve langt?“
„Dagsferð.“
„Ég veit ekki,“ sagði ég. „Það má koma í hana tylft
ef þeir hafa engan farangur.“
„Þeir mundu engan farangur hafa.“
„Hvert viltu láta flytja þá?“
„Ég mundi láta þig um það.“ sagði herra Síng.
„Þú átt við hvar ég mundi setja þá á land?“
„Þú tækir þá um borð með Tortugas fyrir
ákvörðunarstað, þar sem skonnorta ætti að taka við þeim.“
„Heyrðu mig,“ sagði ég. „Það er viti á Tortugas, á
Þöngulhöfða-Key, sem sendir radíómerki á báða vegu.“
„Einmitt,“ sagði herra Síng. „Það mundi vissulega
vera hin mesta flónska að setja þá þar á land.“
„Svo hvað þá?“
„Ég sagði að þú tækir þá um borð með þennan stað í
huga. Þangað mundi ferð þeirra heitið.“
„Já,“ sagði ég.
„Þú mundir á hinn bóginn setja þá á land þar sem þér
segði svo hugur að réttast væri.“
„Mun skonnortan koma til Tortugas að taka þá?“
„Að sjálfsögðu ekki,“ sagði herra Síng. „En sú
flónska.“
„Á hvað virðirðu þá, á nef?“
„Fimmtíu dali,“ sagði herra Síng.
„Nei.“
„Hvað segirðu um sjötiu og fimm?“
„Hvað færð þú á nef?“
„O, það er málinu óviðkomandi. Þú skilur, það eru á
því ótal fletir, eða horn skyldi maður kalla, áður en því svo vindur
fram að maður geti gefið út brottfararmiðana. Því er heldur ekki
lokið þar með.“
„Nei,“ sagði ég. „Og það sem er ætlast til af mér er
þá varla endurgjaldsins virði, eða hvað?“
„Ég skil fullkomlega hvað þú átt við,“ sagði herra
Síng. „Ættum við að segja hundrað dali á stykkið?“
„Heyrðu mig,“ sagði ég. „Veistu hvað ég fengi að
sitja lengi inni ef þeir gripu mig?“
„Tíu ár,“ sagði herra Síng. „Minnsta kosti tíu ár. En
ekki er nein ástæða til að fara í fangelsi, kapteinn minn kæri.
Áhætta þín ein er að taka við farþegum þínum. Að því slepptu hefur
þú allt að eigin geðþótta.“
„Og fáirðu þá aftur í þínar hendur?“
„Ofur einfalt mál. Ég mundi benda þeim á að þú værir
sekur um svik við mig. Síðan endurgreiða þeim að hluta og koma þeim
í annað skip. Þeir gera sér að sjálfsögðu grein fyrir að þetta er
ekki nein skemmtiferð.“
„Hvað um mig?“
„Ég geri ráð fyrir að ég mundi koma orðsendingu á
framfæri við konsúlatið.“
„Ég skil.“
„Tólf hundruð dalir, kapteinn, eru varla þess virði
að slá hendi á móti eins og nú standa sakir.“
„Hvenær fengi ég peningana?“
„Tvö hundruð þegar þú samþykkir og þúsund þegar þú
tekur þá um borð.“
„Segjum sem svo að ég sigldi á brott með þessi tvö
hundruð?“
„Ég gæti að sjálfsögðu ekkert gert,“ sagði hann og
brosti. „En ég veit að þú mundir ekki gera neitt slíkt, kapteinn.“
„Ertu með þessi tvö hundruð á þér?“
„Að sjálfsögðu.“
„Réttu mér þau undir borðið.“ Hann gerði það.
„Allt í lagi,“ sagði ég. „Ég fæ hana afgreidda í
fyrramálið og legg í hann þegar dimmir. Nú, hvar tökum við þá?“
„Hvernig væri Bacuranao?“
„Allt í lagi. Ertu búinn að koma því í kring?“
„Að sjálfsögðu.“
„Nú, í sambandi við að taka þá um borð,“ sagði ég.
„Þú hefur uppi tvö ljós á staðnum, annað yfir hinu. Ég kem inn þegar
ég sé þau. Þú kemur út á bát og lætur þá yfir til mín úr bátnum. Þú
kemur sjálfur með og afhendir féð. Ég tek ekki einn einasta um borð
fyrr en ég hef fengið það.“
„Nei,“ sagði hann; „helminginn þegar þú byrjar að
taka þá um borð og hitt þegar þú ert búinn.“
„Allt í lagi,“ sagði ég. „Það er sanngjarnt.“
„Fer þá nokkuð milli mála?“
„Geri ekki ráð fyrir því,“ sagði ég. „Engan farangur
og engin vopn. Engar byssur, hnífa eða rakblöð; ekki neitt slíkt. Ég
verð að vita það fyrir víst.“
„Kapteinn,“ sagði herra Síng, „berðu ekkert traust
til mín? Sérðu ekki að hagsmunir okkar fara saman?“
„Þú hefur það tryggt?“
„Vinsamlega gera mér ekki erfitt fyrir,“ sagði hann.
„Sérð þú ekki hve hagsmunir okkar fara saman?“
„Allt í lagi,“ sagði ég við hann. „Um hvaða leyti
verðurðu þarna?“
„Undir miðnætti.“
„Allt í lagi,“ sagði ég. „Geri ráð fyrir að málið sé
útrætt.“
„Hvernig viltu fá peningana?“
„Allt í lagi að fá þá í hundrað.“
Hann stóð upp og ég horfði á hann fara út. Frankí
brosti til hans þegar hann fór hjá. Herra Síng leit ekki á hann.
Hann var allra félegasti Kínki allt í lagi. Einhver Kínki.
Frankí kom yfir að borðinu. „Jæja?,“ sagði hann.
„Hvernig þekkirðu herra Síng?“
„Hann skipa út Kínverja,“ sagði Frankí. „Mikil
bissness.“
„Hve lengi hefurðu þekkt hann?“
„Hann vera hér um tvö ár,“ sagði Frankí. „Annar skipa
þeim út undan honum. Einhver drepa hann.“
„Einhver drepur líka herra Síng.“
„Trúa því,“ sagði Frankí. „Því ekki? Heilmikil
bissness.“
„Einhver bissness,“ sagði ég.
„Mikil bissness,“ sagði Frankí. „Skipakínverja aldrei
koma aftur. Aðra Kínverja skrifa bréf segja allt í fína.“
„Undursamlegt,“ sagði ég.
„Svona Kínverja ekki skilja skrifað. Kínverja sem
skrifa allt ríkir. Ekki neitt éta. Bara grjón. Hundrað þúsund
Kínverja hér. Kínverjakonur bara þrjár.“
„Af hverju?“
„Ekki stjórnin leyfa.“
„Fjárans vandræði,“ sagði ég.
„Þú eiga bissness með hann?“
„Má vera.“
„Góð bissness,“ sagði Frankí. „Betra en pólitíkur.
Mikla peningar. Heilmikla bissness.“
„Fáðu þér bjór,“ sagði ég við hann.
„Þú ekki kvíða meir?“
„Nei, fjárinn hafi það,“ sagði ég. „Heilmikla
bissness. Ég stend í stórri þakkarskuld við þig.“
„Gott,“ sagði Frankí og klappaði mér á bakið. „Mig
meira glaður en ekki neitt. Vil ekki neitt nema þú glaður. Kínverja
góð bissness, satt?“
„Undursamleg.“
„Gera mig glaðan,“ sagði Frankí. Ég sá að hann var að
því kominn að beygja af, svo himinlifandi var hann yfir því að allt
skyldi vera í lagi, svo að ég gaf honum klapp á bakið. Einhverjum
Frankí.
Fyrsta sem ég gerði um morguninn var að hitta
miðlarann og bað ég hann að afgreiða okkur. Hann vildi fá
áhafnarlistann og ég sagði honum að það væri enginn.
„Ætlarðu einsamall yfir, kapteinn?“
„Einmitt.“
„Hvað er orðið af félaga þínum?“
„Dottinn í það,“ sagði ég honum.
„Það er mikið hættuspil að fara einsamall.“
„Þetta eru aðeins nítíu mílur,“ sagði ég. „Finnst þér
líklegt að einhverju myndi breyta að hafa byttu um borð?“
Ég keyrði hana yfir að Standard olíubryggjunni hinum
megin í höfninni og fyllti á báða tanka. Hún tók nærri tvö hundruð
gallon full. Mér þótti það bölvað að kaupa gallonið á tuttugu og
átta sent en ég vissi ekki hvert leiðir okkar kynnu að liggja.
Allt frá því ég hafði hitt Kínkann og fengið
peningana hafði ég verið kvíðinn yfir þessum viðskiptum. Ég held
ekki ég hafi sofið neitt alla nóttina. Ég tók hana aftur yfir í San
Fransiskó dokkina, og þar á bryggjunni bíður mín Eddi.
„Hæ, Harrý,“ sagði hann og veifaði til mín. Ég
kastaði upp til hans afturbandinu og hann setti fast og kom síðan um
borð, slánalegri, voteygðari og drukknari en nokkru sinni fyrr. Ég
sagði ekki við hann eitt aukatekið orð.
„Hvað finnst þér um þennan náunga Johnson, Harrý, að
láta sig gufa svona upp?“ spurði hann mig. „Veistu eitthvað um
hvernig í þessu liggur?“
„Snáfaðu burt,“ sagði ég við hann. „Kæri mig ekki um
neitt nöðrukyns hér.“
„Bróðir sæll, heldurðu mér líði ekki jafn illa yfir
þessu og þér?“
„Komdu þér burt frá borði,“ sagði ég við hann.
Hann einungis lét sig líða aftur í stólnum og teygði
úr skönkunum. „Skilst við leggjum í hann yfir í dag,“ sagði hann.
„Nú, ætli sé heldur eftir nokkru að slægjast að hoka hér.“
„Þú ferð ekki.“
„Hvað gengur eiginlega að þér, Harrý? Ekki nein
ástæða til að vera svona uppsigað við mig.“
„Ekki það? Komdu þér frá borði.“
„Taktu það rólega maður.“
Ég gaf honum einn á hann og hann stóð upp og
klöngraðist síðan upp á bryggju.
„Ég mundi aldrei gera neitt slíkt á hlut þinn,
Harrý,“ sagði hann.
„Nei, fari það í kolað, mundir ekki gera það,“ sagði
ég við hann. „Ég hef ekki hugsað mér að taka þig með. Ekkert fleira
um það að segja.“
„Gott og vel, en af hverju þurftirðu að gefa mér á
hann.“
„Til að koma þér í skilning um það,“
„Hvað ætlastu til að ég geri? Verði hér og deyi úr
sulti?“
„Deyi úr sulti, fjárinn hafi það,“ sagði ég. „Þú
getur farið til baka með ferjunni. Getur unnið fyrir þér um borð
fyrir farinu.“
„Það er ekki sanngjarnt að leika mig svona,“ sagði
hann.
„Hvern hefur þú nokkru sinni leikið af sanngirni,
byttan þín? Þú mundir ekki hika við að foxa þína eigin móður.“
Það var líka sannleikanum samkvæmt. En mér leið illa
yfir að hafa gefið honum á hann. Þú veist hvernig manni líður þegar
maður gefur fyllirafti á hann. En eins og nú var í pottinn búið gat
ég ekki tekið hann með; ekki einu sinni þó ég hefði viljað.
Hann gekk af stað upp bryggjuna, vart slánalegri
ásýndum en þó hann hefði fetað dagshríðarspor. Svo sneri hann við og
kom til baka.
„Hvað segirðu um að láta mig fá nokkra dali, Harrý?“
Ég lét hann hafa fimm dala seðil af peningunum
Kínkans.
„Ég vissi alltaf að þú værir minn vin, Harrý; af
hverju tekurðu mig ekki með?“
„Þú ert óheillakráka.“
„Þér er bara uppsigað við mig,“ sagði hann. „Býttar
engu, gamli vinur. Þú átt samt eftir að fagna því að sjá mig.“
Sem hann nú var orðinn fjáður gekk hann á brott og
eilítið sporgleiðari, en því máttu trúa, það setti að manni
eiturkaldan hroll að sjá á honum göngulagið. Það var engu líkara en
liðamótin á honum væru fylgja hans í eftirdragi.
Ég fór upp á Perlu og hitti miðlarann og hann lét mig
fá pappírana og ég bauð honum upp á drykk. Síðan fékk ég mér að
borða og Frankí kom inn.
„Náungi lét mig fá þetta handa þér,“ sagði hann og
rétti mér einhvers konar vöndul upprúllaðan og innpakkaðan í pappír
með rauðu bandi hnýttu utan um. Þetta leit út eins og ljósmynd þegar
ég tók pappírinn utan af, og þegar ég slétti úr vafningnum hélt ég
þetta væri kannski mynd sem einhver á ferli við dokkina hefði tekið
af bátnum.
Það var og. Þetta var nærmynd af höfði og brjósti á
dauðum niggara sem hafði verið skorinn á háls bókstaflega milli
eyrnanna og skurðurinn síðan snoturlega saumaður saman aftur og
spjaldi komið fyrir á brjósti hans þar sem á var letrað á spænsku:
„Þannig saumum við að lengua largas.“
„Hver lét þig fá þetta?“ spurði ég Frankí.
Hann benti mér á spænskan pilt sem vann eitt og annað
við dokkirnar. Hann stóð við matsöluborðið með fararsnið á sér.
„Biddu hann að koma hingað yfir“
Drengurinn kom yfir. Hann sagði að tveir ungir
náungar hefðu látið sig fá þetta um klukkan ellefu. Þeir höfðu spurt
hann hvort hann kannaðist við mig og hann játað því. Síðan bað hann
Frankí að koma þessu til mín. Hann hafði fengið dal fyrir vikið að
sjá til þess að ég fengi þetta. Þeir voru velklæddir, sagði hann.
„Pólitíkur,“ sagði Frankí.
„Ó, já,“ sagði ég.
„Þeir halda þú segja pólísu þú ætla að hitta þessa
drengi þarna um morguninn.“
„Ó, já.“
„Slæma pólitíkur.“ sagði Frankí. „Gott að þú fara.“
„Höfðu þeir engin skilaboð til mín?“ spurði ég
spænska drenginn.
„Nei,“ sagði hann. „Bara að fá þér þetta.“
„Ég er að hugsa um að fara núna,“ sagði ég við
Frankí.
„Slæma pólitíkur,“ sagði Frankí. „Mjög slæma
pólitíkur.“
Ég var með alla pappírana samanvöðlaða sem miðlarinn
hafði fengið mér og ég greiddi reikninginn og gekk út af þessum stað
og þvert yfir torgið og gegnum hliðið, og ég var býsna glaður með
það að komast gegnum vöruskemmuna og niður að dokkinni. Þessir
piltar höfðu gert mig myrkfælinn allt í lagi. Nógu voru þeir fákænir
til að telja sér trú um að ég hefði lekið einhverju út í sambandi
við þessi áform þeirra þarna um morguninn. Þessir drengir voru eins
og Panchó. Næði hræðslan tökum á þeim komust þeir í uppnám, og þegar
þeir voru í uppnámi fannst þeim þeir verða að drepa einhvern.
Ég fór um borð og hitaði upp vélina. Frankí stóð á
bryggjunni og fylgdist með. Hann brosti þessu dáindis sljóa brosi
sínu. Ég gekk til móts við hann.
„Heyrðu,“ sagði ég. „Komdu þér ekki í nein vandræði
út af þessu.“
Hann heyrði ekki hvað ég sagði svo að ég varð að
hrópa til hans.
„Mig góða pólitíkur,“ sagði Frankí. Hann sleppti
gnoðinni.
3. kafli
Ég veifaði til Frankí þegar hann var búinn að kasta frambandinu
um borð, og ég stefndi henni út úr kvínni og niður kanalinn. Enskur
fraktari var á útleið og ég sigldi meðfram honum og fram úr. Hann
risti djúpt undan sykurfarmi og byrðingurinn var ryðbrunnin. Aftur á
stóð tjalli í blárri, lúinni duggarapeisu og horfði niður til mín
sem ég fór hjá. Ég sigldi út úr höfninni og fram hjá Morró og tók
stefnuna á Key-Vest, í hánorður. Ég fór frá stýrinu og fram á til að
hringa upp frambandið og kom svo til baka og hélt henni á stefnunni,
með Havana útbreidda aftur undan, þangað til tók að hilla undir
fjöllin upp af borginni og hún seig í fjarskann.
Eftir dálitla stund missti ég sjónar á Morró og svo
hvarf Þjóðarhótelið og að lokum fékk ég einungis greint kúpulinn á
þinghúsinu. Straumfallið var lítið samanborið við það sem verið
hafði síðasta daginn okkar á veiðum og aðeins smá gola. Ég sá tvær
skútur sem var haldið í átt til Havana og þær komu vestan að, svo að
straumurinn hlaut að vera með minna móti.
Ég tók í afdreparann og vélin þagnaði. Það var ekki
nein ástæða til að vera að sóa olíu. Ég mundi láta reka. Þegar
dimmdi gæti ég alltaf greint vitann á Morró eða, ef mig ræki of
langt, þá ljósin í Cojimar, og ég mundi þá stýra inn úr og áleiðis
til Bacuranao. Ef straumurinn var eins og ég reiknaði með þá mundi
mig hafa rekið þessar tólf mílur til Bacuranao þegar myrkur félli á
og ég mundi sjá ljósin í Baracoa.
Nú, ég drap á vélinni og klöngraðist fram á til að
litast um. Ekkert bar fyrir augu annað en þessar skútur tvær á
innleið vestur undan og heldur innar þinghúskúpulinn sem reis hvítur
við hafsbrún. Það var dálítið af flóaþangi þarna í straumfallinu og
nokkrir fuglar að athafna sig, en þeir voru ekki margir. Ég sat
þarna um stund uppi á húsinu og litaðist um, en einu fiskarnir sem
ég varð var voru brúnu tittirnir sem eru vanir að halda sig kringum
flóaþangið. Bróðir sæll, láttu segja þér það tvisvar að það sé ekki
nóg af sjónum þarna milli Havana og Key-Vest. Ég var einungis rétt
við jaðarinn á honum.
Að dálítilli stund liðinni fór ég aftur niður og inn
í skýlið, og þar er þá Eddi.
„Hvað er um að vera? Hvað er að vélinni?“
„Úrbrædd.“
„Af hverju ertu ekki búinn að opna vélarlúguna?“
„Hvert þó í heitasta!“ sagði ég.
Veistu hvað hann hafði gert? Hann hafði komið til
baka og opnað lúguna fram á og farið niður í lúkar og sofnað. Hann
var með tvo kvartara með sér. Hann hafði farið rakleiðis í fyrsta
vínkjallarann á vegi hans, keypt þá og farið um borð. Þegar ég hélt
af stað hafði hann vaknað en bara snúið sér á hina hliðina. Þegar ég
síðan drep á úti á flóa og hún fer að velta aðeins með ylgjunni þá
vaknar hann.
„Ég vissi að þú tækir mig með, Harrý,“ sagði hann.
„Tæki þig og sendi til helvítis,“ sagði ég. „Þú ert
ekki einu sinni á áhafnarlistanum. Ég hef mikinn hug á að láta þig
skoppa fyrir borð núna.“
„Alltaf sami gamli brandarakarlinn, Harrý,“ sagði
hann. „Við Kræklingar eigum að vera eins og dregnir saman inn í skel
okkar þegar vandræði steðja að.“
„Þú,“ sagði ég, „með þennan kjaft þinn. Hver leggur
traust sitt á þann kjaft þegar þú ert íðí?“
„Ég hef góðan mann að geyma, Harrý. Reyndu mig og
sjáðu hve ég hef góðan mann að geyma.“
„Láttu mig fá þessa tvo kvartara,“ sagði ég við hann.
Ég var með hugann við annað.
Hann tók fram flöskurnar og ég saup á þeirri sem var
átekinn og lét þær síðan fyrir framan stýrið. Þarna stóð hann og ég
virti hann fyrir mér. Ég tók út fyrir að horfa á hann og fyrir það
sem ég vissi að ég kæmist ekki hjá að gera. Fjárinn hafi það, ég
þekkti hann þegar hann hafði góðan mann að geyma.
„Hvað gengur að gnoðinni, Harrý?“
„Það gengur ekki neitt að henni.“
„Hvað er þá að? Af hverju horfirðu svona á mig?“
„Bróðir sæll,“ sagði ég við hann, og mig tók sárt til
hans, „þú ert í býsn miklum vandræðum.“
„Hvað áttu eiginlega við, Harrý?“
„Mér er það ekki alveg ljóst enn,“ sagði ég. „Ég er
ekki búinn að reikna það allt út enn.“
Við sátum þarna um stund og ég hafði enga löngun til
að tala við hann frekar. Sem mér var orðið þetta ljóst, þá var
erfitt að tala við hann. Ég fór niður og náði í pumpuna og
Winchesterinn 30-30, sem ég geymdi alltaf fram í lúkar, og hengdi
þær í slíðrunum upp undir loftið í stýrisskýlinu þar sem við vorum
annars vanir að hengja upp stangirnar, beint yfir stýrishjólinu þar
sem ég gat gripið til þeirra. Ég læt þær alltaf vera í þessum
slíðrum í fullri lengd, en þau eru fóðruð innan með snoðinni ull sem
ég hef vætta í olíu. Þetta er eina leiðin til að geyma þær um borð í
bát að þær ryðgi ekki.
Ég losaði um pumpuna og reyndi hana nokkrum sinnum og
hlóð hana síðan fulla og þrýsti einu skoti inn í hlaupið. Ég setti
kúlu í skothúsið á Winchesternum og fyllti magasínið. Svo tók ég
fram undan sessunni Smith og Wessonina þrjátíuogátta spesíal sem ég
notaði þegar ég var í lögregluliðinu í Miamí og hreinsaði hana og
smurði og hlóð hana fulla og setti í beltið.
„Hvað stendur til?“ sagði Eddi. „Hver fjárinn stendur
til?“
„Ekki neitt,“ sagði ég við hann.
„Hvað ætlarðu að gera með allar þessar bölvuðu
byssur?“
„Ég hef þær alltaf með um borð,“ sagði ég. „Til að
skjóta fugl sem atast í beitunni eða til að skjóta hákarl, eða til
að fara í leiðangra með Eyrunum.
„Fjárinn hafi það, hvað stendur til?“ sagði Eddi.
„Hvað stendur til?“
„Ekki neitt,“ sagði ég við hann. Ég sat þarna með
gömlu þrjátíuogáttuna flangsandi við mjöðm, og ég virti hann fyrir
mér. Ég hugsaði með mér, það er ekkert vit í að gera það núna. Núna
þarf ég á honum að halda.
„Við eigum smá verk að vinna,“ sagði ég. „Inn frá hjá
Bacuranao. Ég segi þér hvað þú átt að gera þegar þar að kemur.“
Ég vildi ekki vera að útskýra málið of löngu
fyrirfram því það hefði aðeins gert hann of áhyggjufullan og svo
draughræddan að ekkert lið hefði orðið í honum.
„Þú gætir ekki átt völ á neinum betri en mér, Harrý,“
sagði hann. „Ég er maðurinn sem þig vantar. Ég stend með þér í blíðu
og stríðu.“
Ég virti hann fyrir mér slánann, voteygðan og
skjálfandi, og sagði ekki orð.
„Heyrðu, Harrý. Viltu ekki gefa mér, bara einn?“ bað
hann mig. „Rétt til að skjálftinn nái ekki tökum á mér.“
Ég gaf honum einn og við sátum og biðum myrkurs. Það
var fallegt sólsetrið og ljúf gola lék um okkur, og þegar sólin var
komin vel niður setti ég í gang og hélt henni á hægri ferð í átt til
lands.
4. kafli
Við lágum í myrkrinu, um það bil mílu undan ströndinni.
Straumurinn var orðið sterkari nú sem sólin var sest og ég fann
hvernig féll að. Ég sá vitann á Morró spöl vestur undan og bjarmann
af Havana, og ljósin upp af okkur voru frá Rincon og Baracoa. Ég
hélt henni móti straumnum þangað til ég hafði Bacuranao að baki og
var næstum kominn á móts við Cojimar. Þá lét ég reka. Það var orðið
ansi dimmt en ég áttaði mig vel á hvar við vorum. Ég hafði slökkt á
öllum ljósum.
„Hvað á að verða um okkur, Harrý?“ spurði Eddi mig.
Óttinn var enn að ná tökum á honum.
„Hvað heldur þú?“
„Ég veit það ekki,“ sagði hann. „Þú hrellir mig.“
Hann var alveg að verða skjálftanum að bráð og þegar hann kom nær
heyrði maður að önd hans nötraði svo að engu var líkara en
hrossagaukur hneggjaði.
„Hvað er klukkan?“
„Ég ætla niður að athuga það,“ sagði hann. Hann kom
upp aftur og sagði að hún væri hálftíu.
„Ertu svangur?“ spurði ég hann.
„Nei,“ sagði hann. „Þú veist ég kæmi ekki bita niður,
Harrý.“
„Allt í lagi,“ sagði ég við hann. „Þú mátt fá þér
einn.“
Þegar hann var búinn að fá sér spurði ég hann hvernig
honum liði. Hann sagði að sér liði bærilega.
„Ég gef þér pöru í viðbót á eftir,“ sagði ég við
hann. „Ég veit að þú ert ekki með skilningarvitin í lagi nema þú
fáir þitt romm og það er ekki mikið af því hér um borð. Þú ættir því
að taka það rólega.“
„Segðu mér, hvað hefurðu á prjónunum?“ sagði hann.
„Hlustaðu á mig, sagði ég, og myrkrið lék um okkur.
„Við munum fara til Bacuranao og taka tólf Kínka. Þú tekur stýrið
þegar ég segi þér svo og gerir svo sem ég segi þér. Við tökum
Kínkana tólf um borð og læsum þá niður fram í. Farðu nú fram á og
skálkaðu lúguna.“
Hann fór fram á og var eins og skuggi á að líta í
myrkrinu. Hann kom til baka og hann sagði: „Harrý, má ég ekki fá
hálfa pöruna núna.“
„Nei,“ sagði ég. „Rommið má glöggva þig, en með þig
einskisnýtan hef ég ekkert með að gera.“
„Ég hef góðan mann að geyma, Harrý. Þú munt komast að
raun um það.“
„Þú ert bytta,“ sagði ég. „Hlustaðu á mig. Það er
Kínki sem kemur með þessa tólf út til okkar. Hann lætur mig fá
dálítið af peningum til að byrja með. Þegar þeir verða allir komnir
um borð lætur hann mig fá meira í viðbót. Þegar þú sérð að hann
ætlar að afhenda mér peningana í seinna sinnið tekurðu áfram og
snýrð henni og stefnir á haf út. Láttu þig annars einu gilda hvað
gerist. Þú heldur henni út sama hvað gerist. Skilurðu mig?“
„Já.“
„Ef einhver Kínkanna gerir tilraun til að brjótast út
úr lúkarnum eða klifra upp um lúguna, þegar við einu sinni verðum
komnir af stað, þá tekurðu pumpuna og skýtur þá niður jafnskjótt og
þeir birtast. Kanntu að fara með pumpuna?“
„Nei. En þú getur kennt mér það.“
„Þú mundir aldrei muna það. Kanntu þá að fara með
Winchesterinn?“
„Bara taka í stöngina og hleypa af.“
„Einmitt,“ sagði ég. „Bara skjóttu ekki göt á
bátinn.“
„Held þú ættir að láta mig fá þennan drykk,“ sagði
Eddi.
„Allt í lagi. Þú færð einn lítinn.“
„Ég gaf honum einn sterkan. Ég vissi að hann yrði
ekki drukkinn af þeim núna; ekki þegar svo mikill ótti var í bland.
En hver drykkur héldi honum hreifum stundarkorn. Þegar hann hafði
lokið honum af sagði þessi Eddi og var hinn brattasti: „Svo
hugmyndin er að smúla Kínkum. Nú, það hafði ég einmitt alltaf hugsað
mér, það veit Guð, að smúla Kínverjum ef ég yrði einhvern tímann
rúinn.“
„En þú hefur aldrei áður verið rúinn, ehe?“ sagði ég
við hann. Spaugilegur var hann allt í lagi.
Ég gaf honum þrjá í viðbót til að halda honum klárum
áður en klukkan var orðin hálfellefu. Það var spaugilegt að fylgjast
með honum og það dreifði huganum frá því sem í vændum var. Ég hafði
ekki tekið alla þessa bið með í reikninginn. Ég hafði ráðgert að
fara eftir myrkur, keyra út, rétt út úr ljóshafinu, og lóna með
ströndinni til Cojimar.
Skömmu fyrir ellefu sá ég ljósin tvö birtast á
staðnum. Ég beið um stund og hélt henni síðan hægt upp að. Bacuranao
er við litla vík þar sem fyrr á tíð var stórt skipalægi myndað af
sandorpnu eiði. Þegar rigningarnar brjóta skarð í eiðið fyrir
víkurmynninu fellur þar fram dálítil árlæna. Norðlingurnar fylla upp
í skarðið á veturna með sandinum. Þeir voru vanir að fara þarna inn
með skonnortur og hlaða þær myrtueplum á ánni og þá var þarna bær.
En hann eyddist í fellibyl og ekki er neitt eftir af honum nema eitt
hús sem nokkrir gallegoar byggðu úr kofarústunum sem fellibylurinn
skildi eftir sig og það hafa þeir fyrir samastað á sunnudögum þegar
þeir fara þangað út eftir frá Havana til að synda og borða
skrínukost. Annað hús til er þarna sem er bústaður umboðsmannsins,
en það stendur spölkorn frá ströndinni.
Á hverjum einasta smástað sem þessum þarna niður með
allri ströndinni er umboðsmaður settur af stjórnvöldum, en ég
þóttist nú vita að Kínkinn hlyti að hafa sinn eigin bát til reiðu.
Þegar við komum inn fór ekki hjá því að maður fyndi fyrir vitum sér
ilminn af sjávargróðrinum og sæta anganina sem lagði af kjarrinu
uppi á landi.
„Farðu fram á,“ sagði ég við Edda.
„Það er ekkert í veginum hérna megin,“ sagði hann.
„Þú ert með hreint borð gagnvart rifinu hinum megin.“ Þú skilur,
hann hafði góðan að geyma hér í eina tíð.
„Hafðu gott auga með henni,“ sagði ég, og ég hélt
henni inn fyrir þangað sem ég vissi að þeir gætu séð okkur. Þar sem
ekkert brim var áttu þeir geta greint vélarhljóðið. Ég vildi ekki
hafa neina viðdvöl þarna, hafandi ekki hugmynd um hvort þeir sæu
okkur eða ekki, svo að ég setti siglingarljósin snöggvast á, aðeins
græna og rauða ljósið, og tók þau aftur af. Þá sneri ég henni og
hélt henni út og rétt fyrir utan lét ég flatreka og lét vélina
aðeins malla í hægagangi. Það var ekki mikil ylgja svo nærri.
„Komdu hingað aftur í,“ sagði ég við Edda og gaf
honum einn sterkan.
„Dregurðu fyrst upp bóginn með þumlinum?“ hvíslaði
hann að mér. Hann sat núna við stýrið en ég hafði teygt mig upp og
opnað slíðrin og dregið byssuskeftin út um um það bil sex tommur.
„Einmitt.“
„Herraguð,“ sagði hann.
Hve undursamleg áhrif gat ekki drykkur haft á hann og
hve fljótt.
Þarna lágum við og ég gat greint ljós frá húsi
umboðsmannnsins handan gegnum kjarrið. Ég sá að ljósin tvö yfir
staðnum duttu út en síðan tók annað að hreyfast fram og til baka
kringum staðinn. Þeir hlutu að hafa slökkt á öðru þeirra.
Þá sé ég skömmu síðar hvar bátur stefnir í átt til
okkar út úr víkinni með manni róandi í skut. Ég sá það á því hvernig
hann sveigði sig aftur og fram. Hann hlaut að vera með stóra ár. Ég
var ansi ánægður með það. Fyrst þeir reru bátnum með skutár gat
ræðarinn aðeins verið einn.
Þeir komu upp að.
„Gott kvöld, kapteinn,“ sagði herra Síng.
„Leggist þvert fyrir skutinn,“ sagði ég við hann.
Hann sagði eitthvað við drenginn sem reri en hann gat
ekki róið aftur á bak svo að ég tók um borðstokkinn og dró bátinn
aftur með. Þeir voru átta um borð. Sex Kínkanna, herra Síng og
ræðaradrengurinn. Á meðan ég var að draga hann aftur með átti ég
alveg eins von á að fá eitthvað í hausinn en ekkert slíkt gerðist.
Ég rétti úr mér og lét herra Síng halda við skutinn.
„Látum okkur sjá hverskyns er,“ sagði ég.
Hann rétti mér þá og ég fór með þá samanvöðlaða
þangað þar sem Eddi var við stýrið og kveikti á kompásljósinu. Ég
skoðaði þá vel. Þeir virtust vera í lagi og ég slökkti á ljósinu.
Eddi nötraði og skalf.
„Fáðu þér einn,“ sagði ég. Ég sá að hann teygði sig
eftir flöskunni og opnaði hana.
Ég fór til baka aftur á.
„Allt í lagi,“ sagði ég. „Láttu þessa sex koma um
borð.“
Herra Síng og Kúbaninn sem reri áttu fullt í fangi
með bátinn með þessa smá ylgju leikandi undir. Ég heyrði að herra
Síng sagði eitthvað við Kínkana og allir Kínkarnir ætluðu að fara að
klifra yfir í skutinn.
„Einn í einu,“ sagði ég.
Enn sagði hann eitthvað og þá komu þeir hver á eftir
öðrum yfir í skutinn. Þeir voru með ýmsustu móti og vaxtarlagi.
„Sýndu þeim fram í,“ sagði ég við Edda.
„Þessa leið, herrar mínir,“ sagði Eddi. Það veit Guð
að hann hefur fengið sér einn stóran.
„Læstu lúkarnum á eftir þeim,“ sagði ég.
„Já, herra minn,“ sagði Eddi.
„Ég kem til baka með hina,“ sagði herra Síng.
„Fínt er,“ sagði ég.
Ég ýtti þeim frá og drengurinn sem var með honum
lagðist á árina í skutnum.
„Heyrðu mig,“ sagði ég við Edda. „Þú lætur þessa
flösku vera. Þú ert orðinn nógu klár í kollinum.“
„Fínt er, stjóri,“ sagði Eddi.
„Hvað gengur að þér?“
„Þetta er það sem mér líkar,“ sagði Eddi. „Þú sagðir
að maður bara drægi upp bóginn með þumlinum?“
„Þú lúsablesi og bytta,“ sagði ég við hann. „Láttu
mig fá einn úr henni.“
„Allt búið,“ sagði Eddi. „Leitt, stjóri.“
„Heyrðu mig. Það sem þú átt að gera núna er að
fylgjast með því þegar hann réttir mér peningana og þá tekurðu
áfram.“
„Allt í fína, stjóri,“ sagði Eddi.
Ég teygði mig eftir hinni flöskunni og tappatogara og
kippti úr korktappanum. Ég fékk mér einn vænan og fór aftur á þar
sem ég lagði flöskuna með tappanum kyrfilega í settum bak við tvo
tágakúta fulla af vatni.
„Þar kemur herra Síng,“ sagði ég við Edda.
„Já, herra minn,“ sagði Eddi.
Báturinn þokaðist út með ræðarann í skutnum.
Hann lagði að skutnum og ég lét þá halda honum að.
Herra Síng var með tak á rúllunni sem við höfðum fyrir þverum skut
til að innbyrða stórfiska.
„Láttu þá koma um borð,“ sagði ég, „einn í einu.“
Sex Kínkar til viðbótar komu í röð yfir í skutinn.
„Ljúktu upp fram í og sýndu þeim leiðina.“ sagði ég
við Edda.
„Já, herra minn,“ sagði Eddi.
„Læstu lúkarnum.“
„Já, herra minn.“
Þá sá ég að hann var kominn að stýrinu.
„Allt í lagi, herra Síng,“ sagði ég. „Þá er sjá það
sem eftir leifir.“
Hann fór eftir peningunum í vasann og rétti þá í átt
til mín. Ég teygði mig til móts við hann og þreif fyrir brjóstið á
honum sem hann var enn með peningana í höndum, og sem hann hallaðist
að skutnum tók ég hann hálstaki með hinni hendinni. Ég fann að
gnoðin tók áfram og fór á fulla ferð sem henni var beygt og ég fékk
í nógu að snúast með herra Síng, og í þeirri sömu andrá er við
keyrðum burt frá bátnum fékk ég séð Kúbanann þar sem hann stóð aftur
í skut með árina í höndum en í höndunum á mér barðist herra Síng um
á hæl og hnakka. Hann var verri viðureignar en nokkur höfrungur með
ífæruna í sér.
Mér tókst að snúa upp á handlegginn á honum en einum
um of því ég fann að hann lét undan. Þegar hann lét undan myndaði
herra Síng svona dáindis lítið skrýtið hljóð og lét hallast fram
yfir rúlluna, og ég enn með hann hálstaki og það allt, og bítur hann
mig þá ekki í öxlina. En þegar ég fann að handleggurinn brast
sleppti ég honum. Hann var honum einskisnýtur úr því sem komið var
og ég tók um hálsinn á honum báðum höndum, og bróðir sæll, trúðu
mér, bægslagangurinn í þessum herra Síng var engu líkara en maður
væri að fást við fisk, og handleggurinn lausi ryskjandi eins og
þreskiþúst. En mér tókst að koma honum á kné og sökkti báðum
þumalfingrum vel inn í skoltann á honum og glennti hann síðan upp á
honum þangað til það brast allt. Skalt ekki ímynda þér að heldur að
maður heyri það ekki bresta.
Ég hélt honum kyrrum rétt andartak og lagði hann
síðan niður þarna aftur á. Þarna lá hann og horfði kyrr með andlitið
upp, í sínum fínu fötum, með fæturna inn undir stýrisskýlið; og ég
lét hann eiga sig.
Ég tók peningana upp af dekkinu og fór upp og kveikti
á kompásljósinu og taldi þá. Síðan tók ég við stýrinu af Edda og
sagði honum að fara og finna aftur í skutkassa nokkur járndregg sem
ég var alltaf vanur að nota til að leggjast við þegar við vorum í
botnfiski á bleiðum eða urðarbotni þar sem maður vildi ekki hætta
heilu ankeri.
„Ég finn ekki neitt,“ sagði hann. Honum var um og ó
við að vera þarna niðri með herra Síng nærri sér.
„Taktu stýrið,“ sagði ég. „Haltu henni út.“
Það var einhver fyrirgangur í þeim fram í en mér stóð
enginn stuggur af því.
Ég fann nokkur dregg eins og mig vantaði, járn ættuð
úr gömlu kolakvínni í Tortugas, og með dálitlu af fiskilínu festi ég
tvö vel stór við öklana á herra Síng. Síðan, þegar við vorum komnir
um það bil tvær mílur frá landi, lét ég hann líða útbyrðis. Hann
leið mjúklega yfir um rúlluna. Ég leit aldrei svo mikið sem í vasana
hans. Ég kunni því ekki að hafa uppi við hann neinn dáruskap.
Dálítið blóð hafði runnið á dekkið þarna aftur á úr
nefi hans og munni, svo að ég dýfði fötu í sjóinn, sem tók svo í á
þessari ferð sem við vorum að mig hefði næstum getað tekið útbyrðis,
en skrúbbaði síðan vel dekkið með kústi úr skutkassanum.
„Sláðu aðeins af,“ sagði ég við Edda.
„Ef hann nú flýtur upp?“ sagði Eddi.
„Ég lét hann fara á sjö hundruð föðmum,“ sagði ég.
„Hann fer niður alla leið. Og það er nokkuð löng leið, bróðir sæll.
Hann flýtur ekki upp fyrr en gasið lyftir honum og allt þangað til
að því kemur berst hann með straumnum og lokkar til sín fiska í
ætisleit. Fjárinn hafi það,“ sagði ég, „ástæðulaust að þú sért að
gera þér áhyggjur út af herra Síng.“
„Hvað hafðirðu á móti honum?“ spurði Eddi mig.
„Ekki neitt.“ sagði ég. „Hann var þægilegasti maður
viðskiptis sem ég hef nokkru sinni fyrirhitt. Mér fannst alltaf að
það hlyti að vera einhver maðkur í mysunni.“
„Til hvers drapstu hann?“
„Til þess að þurfa ekki að drepa tólf aðra Kínka.“
sagði ég.
„Harrý,“ sagði hann, „þú verður að gefa mér einn; ég
finn að þetta er allt á leið upp úr mér. Mér leið ógeðslega að sjá
framan í hann allan svona slitinn sundur.“
Svo ég gaf honum einn.
„Hvað á verða um Kínkana?“ sagði Eddi.
„Ég hef í hyggju að losa mig við þá hið bráðasta,“
sagði ég við hann. „Áður en dauninn af þeim tekur að leggja upp úr
lúkarnum.“
„Hvert ætlarðu með þá?“
„Við keyrum með þá beinustu leið upp í fjöru svo löng
sem hún er til,“ sagði ég við hann.“
„Halda upp að núna?“
„Einmitt,“ sagði ég. „Haltu henni upp að á hægri
ferð.“
Við komum á hægri ferð inn fyrir rifið og fórum svo
langt upp að að maður sá bjarma fyrir ströndinni. Það er feikn nóg
af sjónum þarna fyrir innan rifið og alls staðar sandbotn og honum
hallar jafnt upp að ströndinni.
„Farðu fram á og taktu dýpið.“
Hann lóðaði stöðugt með krókstjaka milli þess að hann
benti mér með stjakanum. Þá kom hann til baka og gaf mér merki um að
stoppa. Ég fór aftur á.
„Þú hefur um það bil fimm fet.“
„Við verðum að leggjast,“ sagði ég. „Ef eitthvað
gerist og okkur gefst ekki tími til að ná upp ankerinu þá höggvum
við á eða slítum okkur lausa.“
Eddi gaf færið út og þegar hún hætti að draga setti
hann fast. Hún snerist með skutinn upp í.
„Við eru á sandbotni, þú veist,“ sagði hann.
„Hvað er djúpt aftur undan?“
„Ekki yfir fimm fet.“
„Þú tekur riffilinn,“ sagði ég. „Og vertu varkár.“
„Gefðu mér einn,“ sagði hann. Hann var ansi
taugaspenntur.
Ég gaf honum einn og tók pumpuna niður. Síðan tók ég
lásinn af lúkarsdyrunum, opnaði þær og sagði: „Komið út.“
Ekkert gerðist.
Þá stingur einn Kínkinn út hausnum og sér Edda þar
sem hann stendur með riffilinn og hörfar jafnskjótt.
„Komið út. Enginn ætlar að gera ykkur neitt,“ sagði
ég.
En ekkert gerist. Aðeins heilmikið skvaldur á
kínksku.
„Komið ykkur út, þið þarna!“ sagði Eddi. Drottinn
minn, hvort hann hafði ekki tekið flöskuna.
„Settu frá þér þessa flösku.“ sagði ég við hann, „eða
ég læt þig fjúka útbyrðis.“
„Komið út,“ sagði ég við þá, „eða ég skýt niður til
ykkur.“
Einn gægðist út um gættina og sá augsýnilega
ströndina því um leið fer hann að blaðra eitthvað.
„Komið út,“ sagði ég, „eða ég skýt.“
Og út komu þeir.
Þú getur nú rétt ímyndað þér hvort maður þyrfti ekki
að vera skollanum auvirðilegari til að slátra svona kippu af Kínkum
og það máttu hengja þig upp á, láttu mig um það, að það yrði líka
feikn nóg fárið.
Þeir komu út og þeir voru óttaslegnir og þeir höfðu
engar byssur en þarna voru þeir líka tólf saman. Ég gekk aftur á bak
aftur í skut með pumpuna mundaða. „Gangið fyrir borð,“ sagði ég.
„Það nær ykkur ekki yfir höfuð.“
Enginn hreyfði sig.
„Út fyrir með ykkur.“
Enginn hreyfði sig.
„Gulu útlensku rottuæturnar ykkar,“ sagði Eddi,
„snautið út fyrir.“
„Haltu þér saman, svampkjafturinn þinn,“ sagði ég við
hann.
„Ekki geta synda,“ sagði einn Kínkanna.
„Ekki neinn þurfa synda,“ sagði ég. „Ekki djúpt.“
„Áfram nú, út í með ykkur.“ sagði Eddi.
„Komdu hingað aftur á,“ sagði ég. „Haltu rifflinum í
annarri hendi og hafðu krókstjakann í hinni og sýndu þeim hve djúpt
það er.“
Hann sýndi þeim það, hélt uppi blautum stjakanum.
„Ekki þurfa synda?“ spurði sá sami.
„Nei.“
„Satt?“
„Já.“
„Hvar við vera?“
„Kúba.“
„Þú bannsettur svikari,“ sagði hann og fór út fyrir
borðstokkinn, hékk á honum og lét sig síðan falla. Hann fór á kaf
með höfuðið en kom upp úr aftur svo að sjórinn náði honum að höku.
„Bannsettur svikari,“ sagði hann. „Djöfuls bannsettur svikari.“
Hann var bandóður og býsna hugrakkur. Hann sagði
eitthvað á kínksku og hinir tóku að tínast fyrir borð út fyrir
skutinn.
„Allt í lagi,“ sagði ég við Edda. „Inn með ankerið.“
Þegar við héldum henni út var tunglið að koma upp og
maður gat séð til Kínkana með aðeins bláhöfuðin upp úr þar sem þeir
stefndu upp að ströndinni sem bjarmaði af undan kjarrinu upp af.
Við fórum fyrir rifið og mér varð litið til baka þar
sem tekið var að hilla undir fjöllin yfir ströndinni; síðan tók ég
stefnuna á Key-Vest.
„Þú getur fengið þér blund núna.“ sagði ég við Edda.
„Nei, bíddu annars, farðu niður og opnaðu allt út til að bægja burt
dauninum og finndu handa mér joðið.“
„Hvað er að?“ sagði hann þegar hann fékk mér það.
„Ég skar mig á fingri.“
„Viltu að ég taki stýrið?“
„Farðu að sofa,“ sagði ég. „Ég vek þig.“
Hann lagðist á innbyggða bekkinn í stýrisskýlinu,
yfir bensíntankinum, og var brátt sofnaður.
5. kafli
Ég studdi við stýrið með hnénu og fletti frá mér skyrtunni og
virti fyrir mér bitið eftir herra Síng. Það var talsvert bit og ég
setti á það joð, og svo sat ég þarna við stýrið og velti því fyrir
mér hvort bit eftir Kínverja gæti verið eitrað, og ég hlustaði á hve
hún keyrði fallega móti ylgjunni strjúkandi henni um bógana, og ég
kvað upp úr með sjálfum mér: Nei, skollinn hafi það, þetta er ekki
eitrað bit. Maður eins og þessi herra Síng hefur trúlega burstað í
sér tennurnar tvisvar eða þrisvar á dag. Einhver herra Síng. Hann
var örugglega ekki mikill bissnissmann. Má þó vera. Má vera að hann
hafi einfaldlega treyst mér. Ég segi þér satt ég gat ekki séð hann
út.
Hvað sem því líður, allt var einfalt nema hvað Edda
varðaði. Hann er bytta og þess vegna talar hann þegar hann er kominn
íða. Ég sat þarna við stýrið og ég virti hann fyrir mér og ég
hugsaði: Fjárinn hafi það, hann er eins góður dauður sem lifandi
svona útlifaður, og þá hef ég allt á hreinu. Þegar ég komst að raun
um að hann var um borð sá ég fram á að ég yrði að losa mig við hann
en nú sem ég hafði komist vel frá öllu hafði ég ekki hjarta í mér
til þess. En það var vissulega freistandi sem maður virti hann fyrir
sér þarna útafliggjandi. En þá hugsaði ég með mér að það væri ekkert
vit í að klúðra öllu með því að gera eitthvað sem maður mundi sjá
eftir seinna. Þá rifjaðist upp fyrir mér að hann var ekki einu sinni
skráður á bátinn og ég fengi sekt fyrir að hafa hann með inn og ég
hafði ekki hugmynd um hvað ég skyldi gera við hann.
Hvað sem því leið, ég hafði feikn nógan tíma til að
hugleiða það og ég hélt henni á stefnunni og fékk mér annað slagið
að drekka úr flöskunni sem hann hafði haft með sér um borð. Það var
ekki mikið eftir í henni, og þegar hún var búin opnaði ég þá einu
sem ég átti eftir sjálfur, og ég skal segja þér það, mér leið býsna
vel þarna við stýrið, og svo dáindis falleg nóttin að sigla yfir.
Þetta var orðinn ágætis túr þegar upp var staðið allt í lagi, og
hafði útlitið þó verið ansi dökkt á köflum.
Þegar birti með morgninum vaknaði Eddi. Hann sagði að
sér liði hræðilega.
„Taktu stýrið smá stund,“ sagði ég við hann. „Ég ætla
að litast um.“
Ég fór aftur á og skvetti dálitlu af sjó á hana. En
hún var alveg hrein. Ég tók kústinn og skrúbbaði lunninguna. Ég
afhlóð byssurnar og kom þeim fyrir fram í. En ég var enn með
skammbyssuna í beltinu. Loftið var ferskt og fínt um að litast þarna
niðri, ekki hin minnsta lykt. Smávegis sjór hafði komið inn um
kýraugað stjórnborðsmegin á einn bekkinn, annað var það ekki; svo ég
lokaði kýraugunum. Sá tollvarðstjóri fyrirfyndist ekki í heiminum
sem gæti fundið þef af Kínka í henni núna.
Ég rak augun í skipspappírana uppi í nethenginu þar
sem ég hafði sett þá þegar ég kom um borð, undir
skráningarskírteininu hennar, og ég tók þá fram til að líta á þá.
Síðan fór ég upp í skýli.
„Heyrðu mig,“ sagði ég. „Hvernig komst þú á
áhafnarlistann?“
„Ég rakst á miðlarann þar sem hann var á leið í
konsúlatið og sagði honum að ég mundi fara með.“
„Guð hefur auga með byttum,“ sagði ég við hann og tók
þrjátíuogáttuna úr beltinu og kom henni fyrir fram í.
Ég hellti upp á smá kaffi niðri og fór svo upp og tók
stýrið.
„Það er kaffi fram í,“ sagði ég við hann.
„Bróðir, ég hefði síst gott af kaffi núna.“ Maður gat
ekki annað en kennt í brjósti um hann. Það var svo sannarlega aumt
upp á hann að horfa.
Um níuleytið sáum við vitann á Sanda-Key næstum beint
fram undan. Við höfðum séð til tankskipa á leið upp flóann í
dálítinn tíma.
„Við verðum inni eftir tvo tíma,“ sagði ég við hann.
„Ég ætla að láta þig hafa þessa fjóra dali á dag rétt eins og
Johnson hefði borgað.“
„Hvað hafðirðu mikið upp úr þér í gærkveldi?“spurði
hann mig.
„Aðeins sex hundruð.“ sagði ég við hann.
Ég veit ekki hvort hann trúði mér.
„Fæ ég ekki hlut í því?“
„Þitt hlutskipti,“ sagði ég við hann. „Það er
einfaldlega sem ég hef sagt, opnir þú nokkurn tímann á þér túllann
um þetta í gærkveldi berst það mér til eyrna og ég mun gera út af
við þig.“
„Þú veist vel að ég er ekki nein kjaftaglenna,
Harrý.“
„Þú ert bytta. En sama hve skruggufullur þú verður,
hrærirðu einhvern tímann tungu um það, þá hefurðu mitt loforð.“
„Ég hef góðan mann að geyma,“ sagði hann. „Þú ættir
ekki að tala við mig á þennan hátt.“
„Þeir hafa aldrei undan að hrífa á þig að þú megir
geyma þann góða.“ sagði ég við hann. En ég hafði ekki frekari
áhyggjur af honum því hver mundi trúa honum? Varla mundi herra Síng
hafa uppi kærumál. Ekki mundu Kínkarnir gera það. Ekki drengurinn
sem reri út með þá, veist það. Hann mundi ekki kæra sig um að koma
sér í nein vandræði. Fyrr eða síðar færi Eddi að fleipra um þetta,
má vera, en hver trúir byttu?
Eða því þá, hver gæti sannað nokkuð? Auðvitað gæti
það þýtt miklu meira mas að nafn hans var á áhafnarlistanum. Gæfan
var með mér þar, allt í lagi. Hefði að vísu getað sagt að hann hefði
fallið fyrir borð en það þýðir ansi mikið mas. Býsn mikil gæfa fyrir
Edda, ekkert síður. Mikil gæfa, mikil býsn, sem ég er lifandi.
Við komum að straumjaðrinum og sjórinn var ekki
lengur blár heldur grænn og glær og fyrir innan gat ég greint
leiðarmerkin á Eystri og Vestri Þurraklettum og loftskeytamastrið á
Key-Vest og Kræklingahótelið gnæfandi yfir öllum lágreistum húsunum
og feikna reyk frá gúanóbræðslunni. Sanda-Key vitinn var kominn ansi
nærri núna og maður gat greint bátaskýlið og litlu bryggjuna undir
vitanum og ég vissi að við ættum aðeins fjörtíu mínútur eftir og mér
leið vel að vera koma til baka og eiga nú nóg að leggja undir um
sumarið.
„Hvað segirðu um drykk, Eddi?“ sagði ég við hann.
„A-a, Harrý.“ sagði hann. „Ég vissi alltaf þú værir
minn vin.“
Þetta kvöld sat ég inni í stofu og drakk viskí og
vatn og reykti vindil og hlustaði á Gracie Allen í útvarpinu.
Stelpurnar höfðu farið í bíó og sem ég sat þarna sveif á mig höfgi
og mér leið vel. Það var einhver við útidyrnar og María, konan mín,
stóð upp og fór fram. Hún kom til baka og sagði: „Það er þessi
bytta, Eddi Marshall. Hann segist þurfa að tala við þig.“
„Segðu honum að koma sér áður en ég rek hann burtu,“
sagði ég við hana.
Hún kom til baka og fékk sér aftur sæti og þarna sem
ég sat með fæturna uppi og horfði út um gluggann sá ég hvar Eddi
gekk eftir götunni í skímunni frá götuljósunum ásamt annarri byttu
sem hann hefur hirt á vegi sínum, báðir slagandi og skuggar þeirra í
skímunni hálfu meir.
„Vesalings guðsvoluðu byttur,“ sagði María. „Ég finn
til með byttum.“
„Hann er gæfusöm bytta.“
„Það eru ekki neinar byttur gæfusamar,“ sagði María.
„Það veistu, Harrý.“
„Nei, ætli það“ sagði ég. „Ætli það nokkuð.“ FYRSTI HLUTI: HARRÝ MORGAN,
Vor
1. kafli
2. kafli
3. kafli
4. kafli
5. kafli
ANNAR HLUTI: HARRÝ MORGAN, Haust
1. kafli
2. kafli
3. kafli
ÞRIÐJI HLUTI: HARRÝ MORGAN, Vetur
(1 til 10)
1. kafli - Albert hefur orðið
2. kafli - Harrý
3. kafli
4. kafli
5. kafli
6. kafli
7. kafli
8. kafli
9. kafli
10. kafli
ÞRIÐJI HLUTI: HARRÝ MORGAN, Vetur
(11 til 18)
11. kafli
12. kafli
13. kafli
14. kafli
15. kafli
16. kafli
17. kafli
18. kafli
prenta skjal
Rómanza:
heim á kvist
|